ارائه مدل مفهومی تاب آوری شهری در مقابله با زلزله (مطالعه موردی: شهر بم)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله انسان و محیط زیست، دوره: 22، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_SRBAU-26-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 139
نویسندگان
دانشجوی دکتری مدیریت محیط زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
دانشیار، گروه مهندسی محیط زیست، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. (مسوول مکاتبات)
استادیار، گروه محیط زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
استاد تمام، گروه محیط زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: شهرها سیستم های پیچیده ای هستند که در برابر تهدیدات ناشی از مخاطرات طبیعی آسیب پذیرند. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل شاخص های تاثیر گذار بر تاب آوری شهری بم و مدلسازی وضعیت شهر از منظر توان تاب آوری در مقابله با زلزله به انجام رسیده است. روش بررسی: در گام اول با تشکیل گروه خبرگان متشکل از ۱۹ نفر و تکمیل دو مرحله پرسشنامه به روش دلفی، ۱۳ معیار و ۳۵ زیرمعیار در قالب چهار مولفه اقتصادی، اجتماعی، اکولوژیکی و کالبدی جهت انجام تحلیل تاب آوری انتخاب شدند. مقایسات زوجی و تعیین اوزان نهایی به کمک روش تحلیل شبکه ای ANP و با استفاده از نرم افزار Super Decisions به انجام رسیده است. در گام بعدی، آمارهای ۱۵ ساله معیارهای پژوهش جهت تکمیل معادلات ریاضی برای مرحله مدلسازی از سازمان ها و ارگان های ذی ربط جمع آوری گردید. در گام اخر مدل تاب آوری شهر بم با استفاده از نرم افزارStella Architect نسخه ۳.۲ برای مدت زمان ۳۰ سال از ۱۳۸۵ تا ۱۴۱۵ ترسیم شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد مولفه اکولوژیکی با وزن ۴۳۹/۰ بیشترین اهمیت را در تاب آوری شهر بم ایفا می کند. همچنین نتایج مدلسازی مشخص کرد شاخص تاب آوری شهر بم در مقابله با زلزله در سال ۱۴۰۱، رقمی برابر با ۹۶/۴۴ درصد می باشد. بحث و نتیجه گیری: با بررسی نتایج کسب شده می توان بیان کرد شهر بم از منظر تاب آوری شهری در مقابله با زلزله از شرایط ایده آلی برخوردار نیست و با توجه به سابقه لرزه خیزی منطقه، در صورت وقوع حوادث مشابه این شهر توان تاب آوری در شرایط بحرانی را نخواهد داشت.کلیدواژه ها
زلزله، تحلیل شبکه ای، Stella، بم.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.