تحلیل مفهوم (ولایت فقیه) در اندیشه سیاسی عصر مشروطه؛ مطالعه مقایسه- ای دیدگاه های آیات عظام شیخ فضل ا... نوری، آخوند خراسانی و محمدحسین نایینی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 4، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JOU-4-4_088
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 106
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مطهره مرادی فر

علوم انسانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر - علوم سیاسی گرایش اندیشه های اسلامی

محمد مهدی نادری

استادیار گروه علوم سیاسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر ، گلستان ، ایران

مسعود مطلبی

استادیار گروه علوم سیاسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر ، گلستان ، ایران

خسرو مزرعی

استادیار گروه علوم سیاسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر ، گلستان ، ایران

چکیده

این تحقیق با هدف تحلیل مفهوم ولایت فقیه دراندیشه سیاسی عصرمشروطه:مطالعه مقایسه ای دیدگاه های آیات عظام شیخ فضل الله نوری،آخوندخراسانی ومحمدحسین نائینی انجام شده است.روش پژوهش حاضرروش کیفی وبه شیوه مرورمتون و اسناد کتابخانه ای است. ولایت فقیهان ازمسائل مهم تاریخ مشروطه است که هنوزنسبت به دیدگاه بعضی ازشخصیت های آن زمان راجع به موضوع یادشدها بهام هایی برای برخی ازمورخان وجوددارد.از شخصیت هایی که اندیشه های آنها نیاز به شرح و بیان شفاف وتحقیق دقیق داردآیت الله شیخ فضل الله نوری،محمد حسین نائینی وآخوندخراسانی است. دراین زمینه دودیدگاه وجوددارد:یکی دیدگاه مخالفان است که شخصی مانندشیخ فضل الله نوری رامدافع سلطنت اسلامیه می دانندودوم دیدگاه مختاروموافق است که ایشان راطرفدارجدی ولای فقیه می بینند. این اتهامات،درست ماننداتهاماتی بودکه برشخصیتی مانند آخوندخراسانی زدندوایشان راضد ولایت فقیه،معرفی کردند.هر چندکه عملکردآخوندخراسانی اثبات کرده که آن مرحوم،از جهت نظری و عملی،سخت به ولایت فقیه معتقد وعامل بودوبه عنوان ولی فقیه،شاه مملکت راخلع نموده، نماینده منتخب مردم را تکفیروازمجلس اخراج کردودراین راه،استقامت نمود.اگرچه این پژوهش مختص به میرزای نائینی،آخوندخراسانی وشیخ فضل الله نوری است ولی ازآنجا که تقابل این دو اندیشه ازجهتی تقابل طیف محقق خراسانی وطیف شیخ نوری است، لذاقابلیت مراجعه رادارد.به علاوه تاثیرآخوندخراسانی برنائینی هم قابل انکار نیست.لذا بین کلیت نوآوری های نائینی با افکار خراسانی غرابت تام وبیگانگی کامل نمی توان قائل شد.

کلیدواژه ها

دیدگاه, شیخ فضل الله نوری, میرزای نائینی, آخوند خراسانی, ولایت فقیه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.