پژوهشی پیرامون مبانی عرفان اجتماعی در اسفار اربعه عرفانی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 3، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JOU-3-3_046
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 106
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید بخشی

دانشجوی دکترای عرفان اسلامی و اندیشه امام خمینی (ره)، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

بهرام دلیره نقده (نویسنده مسئول)

استادیار گروه عرفان اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران. (نویسنده مسئول).

محمدجواد رودگر

دانشیار گروه عرفان اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران.

چکیده

مقاله حاضر در اعتراض به خلوت گزیدن و بی تفاوتی غالب عرفا در مقابل مسایل اجتماعی نگاشته شده است. مستفاد از آیات متعدد قرآن کریم و روایات واصله از معصومین علیهم السلام عمل صالح یکی از دو بال سفر عرفانی است. ما عمل صالح را عبارتی از حضور اجتماعی عارف می دانیم. به دنبال تبیین نظری چگونگی ارتقاء صالحین، آثار مکتوب عرفای عظام را بررسی نمودیم و خلاصه ای از جستجوی خود را عرضه داشتیم. با کمال تعجب نه در منابع عرفان عملی دستورالعمل سلوک با حضور اجتماعی را مشاهده کردیم و نه در اسفار اربعه عرفانی بالاخص سفرهای سوم و چهارم، مبانی نظری چگونگی تاثیر حضور اجتماعی عارف در ارتقاء وی را یافتیم.مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی بوده و از روش کتابخانه ای استفاده کرده است. به دنبال نظام مند نمودن مبانی عرفان اجتماعی ابتدا جایگاه عمل صالح در سفر عرفانی به استناد آیات و روایات - به عنوان منابع اصلی عرفان نظری - بررسی شد؛ سپس به شناخت نظری ماهیت آن با استفاده از اصول عرفان نظری و سپس به نحوه تاثیرگذاری مضاعف عمل صالح در ارتقاء سالک به مقامات رفیع عرفانی پرداخته شده است تا نتیجتا سالک را از عزلت و کنج خلوت به بطن جامعه بکشانیم.

کلیدواژه ها

سفر عرفانی, عمل صالح, عرفان اجتماعی, اتحاد عمل با عامل, مقام قرب فرایض, نکاح اسمایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.