نقش خوارج در توسعه و ترویج جریان تکفیری در جهان اسلام
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 3، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JOU-3-4_145
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 121
نویسندگان
دانشجوی دکتری، گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
استادیار، گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
استادیار گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.
چکیده
خوارج صدراسلام که در زمان خلافت امیرالمومنین علی(ع) سر برآوردند، با زیر پاگذاشتن لزوم تبعیت از اولوالامر و توجه به ظاهر و باطن قرآن خودسرانه چارچوبی را تدوین کردند که در تناقض آشکار با نگاه جامع گرایانه اسلام قرار داشت و با جدا کردن مسیر خود از اکثریت جامعه به مبارزه علنی با امام علی(ع) روی آورده و عامل سوء استفاده های عمده فکری و عقیدتی در طول تاریخ شدند. امروزه گروه های تکفیری از قبیل طالبان، القاعده و داعش با استفاده از تفکرات خوارج بر حقانیت و درستی مبانی فکریشان تاکید دارند، دیگران را منحرف از دین اسلام دانسته و خود را مجاز به انجام هرگونه اقدامی در مقابل مسلمانان می دانند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره مندی از جریان شناسانه خوارج سعی کرده است فضاها، دال ها و عواملی که منجر به توسعه و ترویج جریان تکفیری در اسلام شده را موشکافی نماید تا توانسته باشد تبیین واقع-گرایانه ای از تشابهات و تفاوت های فکری و عملکردی خوارج با آنها ارائه دهد. مطابق نتایج این پژوهش، با حاکمیت خودمحوری و عقل گریزی، امکان توجیه هر اقدام غیرمنطقی امکانپذیر بوده و شرایط برای مقدس جلوه دادن آن فراهم می-گردد. هر دو گروه در بیان کلمه حق مشترکند اما اراده باطلی را تبلیغ می کنند. از مهمترین تشابهات میان گروه های خوارج و تفکیری می توان به تعصب در دین، مشرک و کافر شمردن مسلمانان، استدلال به ظاهر آیات و اجتناب از تدبر و تعقل، مبارزه با حکومت های مسلمان، کج فهمی و همراهی با دشمن دین اشاره نمود.کلیدواژه ها
خوارج صدر اسلام, جریان تکفیری, توسعه جریان تکفیریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.