انتخاب ژنوتیپ های متحمل به شوری گیاه دارویی اسفرزه (Plantago psyllium L) و نوسان‎های سطح سدیم، پتاسیم و کلسیم در شرایط In vitro

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 24، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-24-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 99
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

A. Safarnejad

دانشیار، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

M. Shoorvarzi

کارشناس ارشد، مدیریت بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شرق و شمال شرق کشور، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد

M. Dalir

کارشناس ارشد، مدیریت بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شرق و شمال شرق کشور، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد

چکیده

گیاه اسفرزه ازجمله گیاهان مهم دارویی است که در ایران پراکنش وسیعی دارد. هدف از این تحقیق، بررسی میزان تحمل به تنش شوری گونه Plantago psyllium L. با استفاده از کشت بافت به منظور شناسایی و تولید ژنوتیپ های مقاوم آن می‎باشد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با ۱۲ تیمار و ۱۵ تکرار در هر تیمار انجام شد. متوسط درصد جوانه زنی ۸۴% به‎دست آمد. ریزنمونه های هیپوکوتیل بیشترین و ریشه کمترین میزان القاء کالوس را در شرایط فاقد تنش شوری (شاهد) نشان دادند.در شرایط تنش شوریدر هر سه ریزنمونه با افزایش غلظت NaCl درصد القاء کالوس به‎طورصورت معنی داری کاهش یافت.کالوس های هیپوکوتیل بیشترین و ریشه کمترین باززایی را داشتند. ریشه کمترین و کوتیلدون بیشترین وزن تر و خشک را در تمامی غلظت های NaCl داشتند.همچنینافزایش غلظت NaCl موجب افزایش میزان سدیم و کاهش میزان پتاسیم در کالوس ها شد. میزان کلسیم با افزایش غلظت NaCl نوسان داشت. کالوس ها به محیط باززایی حاوی غلظت های مختلف NaCl منتقل شدند.نتایج نشان داد هر سه ریزنمونه تا غلظت ۵۰ میلی مول NaCl باززایی داشتند و اختلاف معنی داری بین انواع کالوس ها از نظر باززایی وجود داشت. کالوس های هیپوکوتیل بیشترین و ریشه کمترین باززایی را داشتند ولی در غلظت های ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی‎مول NaCl باززایی اتفاق نیفتاد. در محیط فاقد تنش اختلاف معنی داری وجود نداشت و کالوس ریشه کمترین باززایی را در این شرایط داشت. گیاهچه های باززایی شده برای ریشه زایی به محیط ریشه زایی منتقل و پس از رشد مناسب برای تولید بذر به خاک منتقل شدند.

کلیدواژه ها

اسفرزه, این ویترو, کالوس, نمک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.