بررسی اثر تنظیم کننده های رشد بر ریزازدیادی گیاه دارویی سنا (Cassia angustifolia Vahl.)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 28، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-28-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 122
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Farahnaz Azizi

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

Leila Samiei

استادیار، گروه گیاهان زینتی، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد

Mohammad Moghaddam

دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

سنا (Cassia angustifolia Vahl.)، گیاه دارویی مهم از خانواده Ceasalpiniaceae است که در درمان برخی از بیماری­ها ازجمله عفونت های پوستی، درمان یبوست و کرم روده کاربرد دارد. هدف از این پژوهش بهینه­سازی ریزازدیادی این گیاه می­باشد. به این منظور ابتدا بذرهای سنا ضدعفونی و در محیط کشتMS  کشت شدند و از قطعات ساقه دارای گره به عنوان ریزنمونه استفاده شد. تیمارهای مورد بررسی برای بهینه سازی محیط کشت پرآوری شامل غلظت های مختلف سیتوکینین هایBA  و Kin (۱،۰، ۲ و ۴ میلی گرم در لیتر) در ترکیب با NAA (۰ و ۲۵/۰ میلی گرم در لیتر) بود. پس از به­دست آوردن بهترین نوع و غلظت سیتوکینین برای پرآوری (سیتوکینین BA)، این تنظیم کننده رشد در ترکیب با اکسین های مختلف برای بهینه سازی پرآوری ریزنمونه ها آزمایش شد. در این آزمون BA در سه سطح (۵/۰، ۱ و ۲ میلی گرم در لیتر) در ترکیب با NAA،IAA  وIBA  هریک در دو غلظت (۰ و ۲۵/۰ میلی گرم در لیتر) بررسی شدند. سپس شاخساره های پرآوری شده (حداقل دارای ۳ سانتی متر طول) برای القای ریشه زایی تحت تاثیر دو نوع اکسین NAA وIBA  در غلظت های مختلف (۰، ۳/۰، ۶/۰ و ۹/۰ میلی گرم در لیتر) قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه زایی (۹۳/۲ شاخساره در هر ریزنمونه) و تعداد برگ (۶/۲۱ برگ در هر شاخساره) در تیمار ۱ میلی گرم BA همراه با ۲۵/۰ میلی گرم در لیتر NAA حاصل شد. تیمار BA در سطح ۱ میلی گرم در لیتر به­همراه NAA با ۲۵/۰ میلی گرم در لیتر در نهایت به عنوان بهترین تیمار در پرآوری ریزنمونه ها بود. ییشترین درصد ریشه­زایی در تیمار ۳/۰ میلی­گرم در لیتر IBA بدست آمد که تفاوت معنی­داری با تیمار ۳/۰ میلی­گرم در لیتر NAA نداشت. همچنین کاربرد IBA با میزان ۹/۰ میلی­گرم در لیتر سبب بیشترین تعداد و طول ریشه گردید، به­طوری­که به­ترتیب سبب افزایش ۲۲/۱۷۲ و ۴۱/۷۳ درصد صفات مذکور نسبت به شاهد گردید. نتایج این پژوهش می­تواند در ریزازدیادی و تکثیر وسیع این گیاه استفاده شود.

کلیدواژه ها

سنا (Cassia angustifolia Vahl), سیتوکینین, تنظیم کننده رشد, پرآوری, کشت بافت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.