ارزیابی مدل های تجزیه پایداری برای گزینش عملکرد و پایداری عملکردگل در ژنوتیپ های گل محمدی (Rosa damascena Mill.)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 29، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-29-1_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 115
نویسندگان
دانشیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج
استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
چکیده
به منظور دستیابی به مدلهای مناسب تشخیص پایداری، عملکرد گل ۳۵ ژنوتیپ گل محمدی (Rosa damascena) به مدت دو سال (۸۷-۱۳۸۶) در هشت منطقه (کردستان، همدان، کرمان، فارس، خوزستان، همدان، اصفهان، مرکزی و خراسان) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی گردید. اختلاف معنی داری (۰۱/۰p≤) از لحاظ عملکرد گل بین ژنوتیپ ها (G)، مکان ها (L)، محیط ها (E) و نیز برای اثرهای متقابل ژنوتیپ × مکان (GL) و ژنوتیپ× محیط (GE) مشاهده شد. ژنوتیپ های پایدار (Stable) و سازگار (Adaptable) با برخی آماره های دارای مفهوم استاتیک پایداری مانند واریانس محیطی (S۲) و ضریب رگرسیون (b ≈ ۰) دارای عملکرد اندک اما با برخی دیگر مانند ضریب تغییرات محیطی (CV)، عملکرد متوسط و بالایی داشتند. ژنوتیپهای پایدار با مدل ابرهارت و راسل و مفهوم دینامیک پایداری (۱≈ bi، ۰≈ Sdi۲∑ و Ῡi بالا) عملکرد گل متوسط و بالاتر داشتند. با استفاده از شاخص برتری (P) ژنوتیپ های پرمحصول به عنوان سازگار (پایدار در مکان) معرفی شدند. ژنوتیپ های پایدار با کمترین واریانس اثر متقابل سال در مکان (MSY/P)، حداقل گل را تولید کردند. رابطه عملکرد گل با آماره های S۲، b و MSY/P مثبت و معنی دار (۰۱/۰≤ p)، با P و CV منفی و معنی دار و با Sd۲ مثبت و غیرمعنی دار بود. در نهایت با در نظر گرفتن عملکرد گل و پایداری عملکرد به صورت توام ژنوتیپ های یزد۲، اصفهان۵، اصفهان۸، اصفهان۴ و خوزستان۱ دارای عملکرد گل بالا و پایداری و سازگاری عمومی، ژنوتیپ اصفهان۹ دارای عملکرد گل بالا و پایداری و سازگاری خصوصی با مناطق نیمه خشک و خشک و همچنین ژنوتیپ اصفهان۷ دارای عملکرد گل بالا و پایداری و سازگاری خصوصی با مناطق نیمه معتدل و سردسیری بودند. نتایج نشان داد که یک ژنوتیپ می تواند همزمان دارای پایداری استاتیک، دینامیک و عملکرد گل بالا باشد. در مجموع آماره ضریب تغییرات (CV)، جنبه دینامیک آماره های رگرسیون (b ≈ ۱, Sd۲ ≈ ۰) و شاخص برتری (P) به عنوان پارامترهای مطلوب برای ارزیابی جنبه های مختلف (استاتیک و دینامیک) پایداری اسانس در گل محمدی پیشنهاد شدند.کلیدواژه ها
اثر متقابل ژنوتیپ× محیط, پایداری استاتیک و دینامیک, گل محمدی(Rosa damascena), سازگاریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.