حفظ ذخایر ژنتیکی گونه زبان گنجشک (ون) (Fraxinus excelsior L.) در فراسرد
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 30، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-30-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 106
نویسندگان
Ph.D., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, I.R. Iran.
Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, I.R.Iran
Assoc. Prof., Forests and Rangelands Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sari, I.R. Iran
چکیده
گونه درخت جنگلی زبان گنجشک (ون) (Fraxinus excelsior L.)، در IUCN، جزو گروه گیاهان در معرض تهدید، به علت گسترش بیماری مرگ ون می باشد. به همین دلیل، حفظ ذخیره ژنتیکی این گونه اهمیت زیادی دارد. ذخیره سازی بذر و اندام گیاهی در شرایط فراسرد، روشی بسیار کارآمد در نگهداری بلندمدت ژرم پلاسم گونه های گیاهیست. بذرهای ون از منطقه سنگده استان مازندران جمع آوری شدند. از تیمارهای مختلف آب گیری برای نگهداری بذرهای ون در فراسرد استفاده شد. به همین منظور از تیمارهای گلیسرول ۳۰ درصد، محلول شیشه ای شدن و کاهش رطوبت بذر پیش از ورود به نیتروژن مایع استفاده شد. بذرهای تیمارشده پس از ۲۴ ساعت از نیتروژن مایع خارج و ذوب شدند. سپس به همراه بذرهای شاهد از نظر زنده مانی و خصوصیات جوانه زنی بررسی گردیدند. بیشترین درصد قوه نامیه (۹۲%) و درصد جوانه زنی بذرها (۳۶%) مربوط به تیمار کاهش رطوبت بود. میزان رطوبت بذر ون در زمان رسیدگی ۵ درصد وزنی بود. در تیمار کاهش رطوبت که بذرها در دسیکاتور حاوی سیلیکاژل تحت شرایط خلا قرار گرفتند، رطوبت بذرها ۶۶/۱ درصد نسبت به زمان رسیدگی کاهش یافت. کاهش رطوبت بذر از کریستاله شدن و پارگی غشاءها در نیتروژن مایع جلوگیری می کند. تیمارهای گلیسرول ۳۰% و شیشه ای شدن نیز موفقیت آمیز بود، اما احتمالا به جنین بذر آسیب زده و موجب کاهش درصد زنده مانی بذرها می شود. به این ترتیب بذرهای ون جمع آوری شده، با استفاده از فناوری فراسرد و به کارگیری تیمار کاهش رطوبت، به دلیل بازدهی بالاتر و عدم نیاز به استفاده از مواد شیمیایی، در بانک فراسرد موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ذخیره شدند تا برای مدت طولانی حفظ شوند و از انقراض این گونه ارزشمند و منحصربه فرد جلوگیری شود.کلیدواژه ها
Cryoprotectant, Desiccation, genome storage, resuscitationاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.