تاثیر محرک های رشد گیاهی بر میزان ترکیبات بیوشیمیایی و برخی از متابولیت های ثانویه بافت کالوس گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare) در شرایط کشت درون شیشه ای
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: مجله علمی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، دوره: 31، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_IJRFP-31-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 144
نویسندگان
گروه آموزشی ژنتیک و تولیدات گیاهی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
گروه ژنتیک و تولیدات گیاهی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
گروه آموزشی ژنتیک و تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
گروه فارماکگنوزی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران
گروه ژنتیک و تولیدات گیاهی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
سابقه و هدفگیاه رازیانه با نام علمی ( L. Foeniculum vulgare) عضوی از خانواده چتریان (Apiaceae) است. گیاه رازیانه به عنوان گیاه دارویی ارزشمند در طب سنتی ایران و کشورهای دیگر مطرح میباشد که برای درمان بسیاری از بیماریهای عفونی، گوارشی و غیره مورد توجه بوده است. ازجمله ترکیبات با ارزش دارویی بالای موجود در این گیاه، می توان به خانواده بزرگ فلاونوئیدها اشاره کرد. با توجه به خواص منحصر به فرد گیاه رازیانه و اهمیت آن در صنایع دارویی و غذایی و اهمیت روشهای نوین کشت بافت گیاهی برای تولید و افزایش میزان متابولیتهای ثانویه گیاهی، این تحقیق در راستای افزایش تولید ترکیبات بیوشیمیایی و متابولیتهای ثانویه با ارزش همانند روتین، کوئرستین و کمپفرول از بافت کالوس حاصل از این گیاه، با استفاده از متیلجاسمونات، اسید سالیسیلیک و فنیلآلانین به عنوان عوامل محرک در غلظتها و مدت زمانهای مختلف انجام شد.مواد و روش هادر این پژوهش ارزیابی میزان تاثیر محرکهای رشد گیاهی ازجمله متیلجاسمونات، سالیسیلیک اسید و فنیلآلانین در غلظتهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم در لیتر (صفر به عنوان تیمار شاهد)، شامل ۱۰ تیمار در سه زمان ۲۴، ۴۸ و ۹۶ ساعت، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تاثیر محرک های رشد گیاهی بر سطح ترکیبات بیوشیمیایی ازجمله میزان پروتئین، فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز، میزان تجمع اسیدآمینه پرولین، آنتوسیانین و فلاونوئید کل و میزان روتین، کوئرستین و کامپفرول پرداخته شد. برای این منظور، نمونه کالوسهای حاصل از محیط کشت MS حاوی ۲ میلیگرم در لیتر NAA و یک میلیگرم در لیتر Kin برای مدت زمان های ۲۴، ۴۸ و ۹۶ ساعت توسط محرک های رشد ذکرشده تحت تیمار قرار گرفت.نتایجطبق نتایج به دست آمده میزان پروتئین، تجمع اسیدآمینه پرولین، آنتوسیانین و فلاونوئید کل و میزان روتین، کوئرستین و کامپفرول به طور معنیداری و در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر اثر متقابل دو جانبه نوع محرک استفاده شده و مدت زمان استفاده از محرک قرار گرفت. استفاده از غلظتهای بالاتر متیلجاسمونات یا سالیسیلیک اسید موجب افزایش معنیدار میزان تولید پرولین، فلاونوئید و آنتوسیانین در نمونه کالوسهای جمعآوری شده از محیط کشت شد. به طوری که بیشترین مقدار تجمع پرولین (۹۳/۰ میکروگرم در میلیگرم پروتئین) مربوط به بافت کالوس جمع آوری شده از محیط کشت حاوی ۲۰۰ میلیگرم در لیتر متیلجاسمونات برای مدت زمان ۹۶ ساعت بود. همچنین بیشترین مقدار فلاونوئید و آنتوسیانین به ترتیب ۲۵/۰ و ۴۵/۵ میلیگرم بر گرم وزن کالوس مربوط به محیط کشت حاوی ۲۰۰ میلیگرم در لیتر متیلجاسمونات به مدت زمان ۹۶ ساعت بود. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز مربوط به محیط کشت حاوی متیلجاسمونات در غلظت ۲۰۰ میلی گرم در لیتر و مدت زمان ۹۶ ساعت بود. از سوی دیگر، طبق نتایج به دست آمده با افزایش غلظت متیلجاسمونات به ۲۰۰ میلیگرم در لیتر میزان تولید روتین در نمونه کالوسهای گیاه رازیانه افزایش یافت. بیشترین میزان کوئرستین (۲۴/۵ میلیگرم بر گرم وزن کالوس) مربوط به محیط کشت حاوی ۲۰۰ میلیگرم در لیتر متیلجاسمونات به مدت ۲۴ ساعت بود.نتیجه گیریطبق نتایج به دست آمده در این پژوهش تیمار کالوس با غلظتهای بالاتر (۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم در لیتر) متیلجاسمونات، اسید سالیسیلیک و فنیلآلانین، امکان افزایش تولید متابولیتهای ثانویه گیاهی (روتین، کوئرستین و کمپفرول) را در این گیاه فراهم مینماید.کلیدواژه ها
سالیسیلیک اسید, متیل جاسمونات, کوئرستین, روتین, کشت بافت گیاهی و Foeniculum vulgareاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.