اثرات پخش سیلاب بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و زیستی در خاک عرصه های مرتعی (مطالعه موردی: ایستگاه کوثر استان فارس)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله علمی سامانه های سطوح آبگیر باران، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JIRCSA-12-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ندا سلیمان دهکردی

Ph.D. Student, Desert Management and Control, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran, Email: dehkurdi_n@yahoo.com

حمیدرضا عسگری

Associate Professor, Department of Desert Zones Management, Faculty of Rangeland and Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran, Email: hras۲۰۱۰@gmail.com

محمد متینی زاده

Associate Professor, Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran, Email: mohamadmatinizadeh@yahoo.com

محمدجواد روستا

Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Shiraz, Iran, Email: mjavadrou

چوقی بایرام کمکی

Assistant Professor, Department of Arid Zone Management Department, Faculty of Rangeland and Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources (GUASNR), Gorgan, Iran, Email: bkomaki@gmail.com

مریم ممبنی

Ph.D., Office of Desert Affairs, Natural Resources and Watershed Management Organization, Tehran, Iran, Email: maryam.mombeni@yahoo.com

چکیده

پخش سیلاب یکی از مهم­ترین اقدامات حفاظت و اصلاح خاک است که مانع هدررفت سیلاب و باعث افزایش نفوذ آب می­شود و به مبارزه با بیابان زدایی کمک می­کند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر پخش سیلاب بر ویژگی­های فیزیکو شیمیایی و زیستی خاک در عرصه­های مرتعی با پخش سیلاب و شاهد در گربایگان فسا در سال­های ۱۳۹۹-۱۴۰۰ انجام شد. نمونه­برداری به طور تصادفی از خاک اطراف ریشه گیاهان منطقه از عمق ۲۰-۰ سانتی­متری در سه تکرار در دو فصل بهار و پاییز انجام شد. مقایسه میانگین­ها با آزمون دانکن در سطح پنج درصد و با نرم­افزار R انجام شد. نتایج نشان داد مقدار کربن و نیتروژن در گونه های موردبررسی در منطقه پخش سیلاب به طور معنی داری بیش تر از شاهد بود. اما مقدار تنفس برانگبخته در منطقه پخش سیلاب بیش ترین مقدار در حالی که تنفس پایه و زیست توده میکروبی در منطقه شاهد بالاترین مقدار را نشان داد. نتایج مقایسه شاخص تنفس میکروبی در عرصه های مختلف تا حد زیادی به وسیله مقدار ماده آلی خاک و شدت فعالیت بیولوژیکی قابل توجیه است کم بودن مقدار مواد آلی خاک در نتیجه چرای بیش از حد دام در عرصه­های پخش سیلاب این منطقه می­تواند دلیل کاهش تنفس خاک نسبت به عرصه های شاهد باشد. با توجه به نقش مهم مواد آلی در بهبود شاخص­های زیستی، کیفیت و سلامت خاک، به­منظور افزایش میزان مواد آلی خاک و بهبود تنفس میکروبی احیای مراتع سیلابی با پوشش­ بومی و سازگار، مدیریت چرا و افزایش دوره­های قرق پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها

flood spreading, Microbial respiration, Microbial biomass, Stimulated breathing, پخش سیلاب, تنفس میکروبی, تنفس پایه, تنفس برانگیخته

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.