معرفی و تحلیل کتیبه های مسجد جامع قائن

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، دوره: 18، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_FARKH-18-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 176
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اکبر سام خانیانی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند. بیرجند. ایران

خدیجه برزگر

دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند. بیرجند. ایران

علی زارعی

دانشیار گروه باستان شناسی و هنر، دانشگاه بیرجند. بیرجند. ایران

علی اصغر محمودی نسب

استاد مدعو گروه باستان شناسی. دانشگاه بیرجند. بیرجند. ایران

چکیده

مسجد جامع قاین یکی از مساجد مهم دوران تیموری در خراسان جنوبی است. این مسجد به صورت دو ایوانی و با عناصر مختلف معماری از جمله ایوان، حیاط، پایاب، شبستان و محراب ساخته شده است و در مجاورت بازار اصلی شهر و حوزه ی علمیه قرار دارد. بعضی از کارشناسان و پژوهشگران معتقدند که این مسجد -به سبک آذری- بر روی بقایای آتشکده­ای مربوط به دوره ی ساسانی ساخته شده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی داده­های میدانی و مطالعات اسنادی بر آن است تا معماری مسجد را معرفی و کتیبه­های به کار رفته در آن را تحلیل موضوعی و ادبی نماید. در این راستا در پی پاسخ گویی به این سوالات است: ۱- کتیبه­های به کار رفته در مسجد جامع قاین چه بازه ی زمانی را در بر می­گیرد؟ ۲- این کتیبه­ها در برگیرنده ی چه موضوعاتی هستند؟ بررسی­های صورت گرفته نشان می­دهد که بازه ی زمانی نصب کتیبه­های به کار رفته در این مسجد، از دوران تیموری تا معاصر را در بر می­گیرد. این کتیبه­ها موضوعات مختلفی در رابطه با وقف، مالیات، فرمان حکومتی، اشعار، احادیث و غیره است. به­طور کلی بیشتر این نقوش در عین دارا بودن معانی و نمادین خاص، متاثر از فرهنگ منطقه، اعتقادات و موقعیت زمانی و مکانی خود هستند.

کلیدواژه ها

قاین, مسجد جامع قاین, معماری, عصر تیموری, کتیبه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.