هنر و هوش مصنوعی از منظر رفتارگرایی و آزمون تورینگ

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 16، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JJHJOR-16-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 122
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

لیلا رضوانی

دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

بهنام کامرانی

، استادیار گروه نقاشی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران، نویسنده مسئول.

محمد رضا شریف زاده

استاد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

در سال­های ­اخیر هوش­ مصنوعی با ارائه امکانات، ابزارها و تکنیک های نوآورانه، تحولات چشمگیری را در حوزه هنر پدید آورده است. از اینرو، مانند هر فناوری دگرگون کننده دیگری، ادغام هوش­­مصنوعی در دنیای هنر و نقش غیر­قابل­انکار آن در خلق آثار هنری، سوالات و ملاحظات متعددی را مطرح می کند که ممکن است تاکنون با دقت لازم مورد بررسی و ارزیابی قرار نگرفته باشند. از جمله مهمترین این پرسش­ها به عملکرد هوش­مصنوعی در خلق اثر هنری اصیل باز می­گردد. به­طور مشخص، این پرسش که آیا هوش­مصنوعی می­تواند آثاری همتراز آثار هنری انسان به­وجود آورد؟ ­هوش­مصنوعی با رفتارگرایی، به عنوان یکی از مهم­ترین نظریه­های فلسفه و روانشناسی، پیوند نزدیکی دارد. تاکید این نظریه بر عملکرد یا «رفتار قابل مشاهده» به عنوان کانون اصلی درک و تحلیل می­باشد. از اینرو عملکرد هوش­مصنوعی بر اساس این رویکرد در سطح رفتار مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. به این منظور در ابتدا به­طور مختصر به رویکرد رفتارگرایی و ارتباط آن با هوش­مصنوعی پرداخته خواهد شد. سپس آزمون تورینگ به عنوان یک آزمون محوری در زمینه هوش مصنوعی شرح داده خواهد شد. این آزمون معیاری رفتارگرایانه در جهت سنجش هوش و خلاقیت ماشین به دست می­دهد. در بخش بعدی با نظر به معیار رفتارگرایانه آزمون تورینگ و ملاحظه عناصر اصلی آثار هنری اصیل، دو دسته از آثار هنری مورد سنجش قرار خواهند گرفت. این دو دسته شامل آثار تولید شده توسط هوش­مصنوعی و آثار خلق شده توسط انسان می­باشد. این بررسی زمینه مناسبی را برای ارزیابی عملکرد ماشین در مقایسه با انسان به­ دست خواهد داد. بنابر این روش پژوهش حاضر به این صورت است که با استفاده از منابع مختلف، داده­هایی در ارتباط با آثار هنری حاصل از هوش­مصنوعی جمع­آوری و به شیوه­ای کیفی توصیف می­گردند. سپس این داده ها با عناصر موجود در آثار هنری انسان مقایسه می­شوند و بر اساس معیار اصلی آزمون تورینگ مورد تحلیل قرار می­گیرند. در نهایت این نتیجه حاصل می­گردد که عملکرد هوش­مصنوعی دست­کم بر اساس معیارهای رفتارگرایانه یعنی از لحاظ رفتار مشاهده­پذیر، می­تواند منجر به پدید آمدن آثاری همتراز آثار هنری خلق شده توسط انسان شود.

کلیدواژه ها

کلید­واژه­ها: آزمون تورینگ, اثر هنری, نقاشی, هوش ماشینی, رفتارگرایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.