ارزیابی نقش شاخص های اقلیمی در توسعه گردشگری با استفاده از تکنیک ANP-Fuzzy (مطالعه موردی: استان فارس)

چکیده  گردشگری بخش عمده ای از اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد که به شدت تحت تاثیر شرایط اقلیمی است. یکی از ارکان اصلی توسعه گردشگری هر منطقه ای، داشتن وضعیت اقلیمی مساعد و تعیین مکان های مطلوب گردشگری برای گردشگران است. استان فارس به دلیل داشتن میراث های طبیعی، ویژگی های متنوع اقلیمی، آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی، توانایی بسیاری برای رونق دادن به صنعت گردشگری دارد. ازاین رو هدف این پژوهش تعیین پهنه های مطلوب توسعه گردشگری بر اساس شاخص های اقلیمی است. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است. برای تحلیل الگوی توسعه گردشگری این استان از تکنیک Fuzzy-ANP و نرم افزار ARC GIS- Super Decision استفاده شد. نتایج ارزش گذاری شاخص های مطالعاتی نشان می دهد که شاخص میانگین دمای ماهیانه با احتساب وزنی برابر با ۲۳۹/۰ جایگاه نخست اثرگذاری را به خود اختصاص داده است. شاخص های میانگین بارش ماهیانه و میانگین رطوبت نسبی به ترتیب با اختصاص ارزش های ۱۵۷/۰ و ۱۴۳/۰ جایگاه های دوم و سوم میزان اثرگذاری را کسب نموده اند. در انتها لایه های رقومی وزن داده شده را با استفاده از عملیات همپوشانی Fuzzy Overly و استفاده از تابع جمع تلفیق نموده تا ارزش نهایی هر یک از پیکسل ها و بر اساس وزن داده شده تمامی لایه ها مشخص گردد. میزان وزن به دست آمده در نقشه نهایی پهنه بندی الگوی آسایش اقلیمی گردشگری استان فارس محاسبه شده است. با استفاده از طبقه بندی شکست طبیعی، پهنه بندی نهایی در ۵ کلاس آسایش اقلیمی نامطلوب تا آسایش اقلیمی خیلی مطلوب طبقه بندی شده است. بیشترین میزان مساحت استان را پهنه های گردشگری باقابلیت مطلوب (۳۸.۲) به خود اختصاص داده اند. پهنه های باقابلیت گردشگری نامطلوب با اختصاص نزدیک به ۳۵ درصد از مساحت استان فارس، در رتبه بعدی این طبقه بندی قرارگرفته است.  به صورت کلی می توان گفت که با در نظرگیری پهنه های باقابلیت بسیار مطلوب و مطلوب گردشگری، نزدیک به ۴۵ درصد از مساحت استان فارس دارای قابلیت عالی برای توسعه گردشگری می باشد. شهرستان های واقع در بخش شرقی، جنوب شرقی، شمال و شمال شرقی استان نیز دارای آسایش اقلیمی گردشگری نامطلوب می باشند.

کلیدواژه ها:

شاخص هایاقلیمی ، گردشگری ، تکنیک ، فازی ، استان فارس