القا و مطالعه الگوی رشد ریشه مویین در گیاه دارویی جنسینگ هندی با استفاده از اگروباکتریوم رایزوژنز

جنسینگ هندی (Withania somnifera) یک گیاه سازگار به شرایط آب و هوایی مناطق جنوبی کشور ایران است که به دلیل دارا بودن ماده موثره ویتانولید دارای خاصیت ضد سرطانی بوده و برای بهبود سلامت بدن و افزایش طول عمر استفاده می­شود. یکی از روش­های مهم برای افزایش متابولیت­های ثانویه در گیاهان دارویی کشت ریشه مویین است. ریشه­های مویین از نظر ژنتیکی پایدار بوده و قادر به افزایش متابولیت­ها بدون استفاده از هورمون می­باشند. به منظور افزایش تولید ریشه مویین از سه سویه مختلف از باکتری اگروباکتریوم رایژوژنز (A۴, Attc-۱۵۸۳۴, R۳۱۸) استفاده شد. درصد القای تشکیل ریشه مویین به ترتیب ۶۶ درصد در سویه A۴، ۷۲ درصد در سویه Atcc-۱۵۸۳۴ و ۸۳ درصد در سویه R۳۱۸ تعیین شد. الگوی رشد سویه­ها ترسیم شد و اوج رشد سویه­ها در هفته پنجم به دست آمد. زمان دو برابر شدن ریشه مویین، برای سویه A۴ در روز پنجم، سویه Atcc-۱۵۸۳۴ در روز نهم و برای سویه R۳۱۸ در روز بیستم تعیین شد. حداکثر زیست توده تولید شده توسط سویه A۴ (۲۹/۴ گرم)، Atcc-۱۵۸۳۴ (۳۸/۲ گرم) و R۳۱۸ (۳۵/۱ گرم) به دست آمد. نتایج تجزیه واریانس وزن زیست توده تر و خشک ریشه­های مویین نشان داد بین سویه­های مورد بررسی از نظر میزان القای ریشه مویین در زمان­های مختلف اختلاف معنی­دار وجود دارد. بهترین سویه برای القای تشکیل ریشه مویین در گیاه دارویی جنسینگ هندی سویه A۴ تعیین شد.

کلیدواژه ها:

Agrobacterium rhizogenes ، growth pattern ، Withania somnifera.L ، withanolide. ، اگروباکتریوم رایزوژنز ، الگوی رشد ، Withania somnifera.L. ، ویتانولید.