نحو گروه ندایی در زبان فارسی رویکردی مشخصه بنیاد
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: مجله پژوهش های زبانی، دوره: 15، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JOLR-15-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 78
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه آموزشی زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.ایران
استاد گروه زبان شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
هدف این مقاله تعیین رفتار نحوی مفهوم «ندا» در زبان فارسی از لحاظ ساختار درونی و جایگاه نحوی در چهارچوب رویکرد کمینه گرا است. در این مقاله نشان می دهیم مخاطب یا منادا که از آن با عنوان دقیق «گروه ندایی» یاد می کنیم، بر فراز فرافکن های نقشی حوزه اسمی و بالاتر از گروه حرف تعریف و در حاشیه جمله قرار دارد. جا به جایی سازه هایی به پیش از گروه ندایی، یعنی به شاخص گروه های مبتدا و تاکید، می تواند آن گروه را از لحاظ ترتیب خطی بین گروه مبتدای بالاتر و تاکید قرار دهد. صرف نظر از جایگاه، گروه مورد نظر یا با سازه(ها) یی از بند اصلی هم مرجع است یا هیچ گونه رابطه هم ارجاعی بین گروه ندایی و آن سازه(ها) وجود ندارد. با وجود این که در فارسی امروز، مخاطب نشانه چندان آشکاری ندارد، امکان تظاهر نشانه هایی چون «ای»، «آهای» و «هی» به عنوان «جزء ندایی» وجود دارد. اگرچه اجزای یادشده در فارسی امروز، اختیاری هستند، تظاهر آنها امکان پذیر است. در این شرایط، «ای» در هسته و «آهای» و «هی» در جایگاه شاخص گروه ندایی جای می گیرند. همین طور، این اجزاء دارای تفاوت سبکی هستند به گونه ای که «ای» در سبک شعری و «آهای» و «هی» در سبک غیررسمی مشاهده می شوند. علاوه بر این، گروه حرف تعریف یا گروه اسمی نیز در جایگاه متمم، با هسته گروه ندایی ادغام می گردد. این هسته به عنوان هسته یی نقشی، دربردارنده مشخصه های تعبیرناپذیر حرف تعریف [uD] و حالت ندایی [voc] است. پس از بازبینی این مشخصه ها، گروه حرف تعریف در سطح صورت منطقی، تعبیر ندایی می یابد. توزیع آن اجزاء نشان می دهد که «ای» تکواژی وابسته و «آهای» و «هی» تکواژ آزاد هستند. در ضمن، گروه ندایی، از لحاظ نوایی با مکث و از لحاظ خطی با ویرگول از گروه زمان جدا می شودواژه های کلیدی: ندا، مخاطب، گروه ندایی، جزء ندایی، حاشیه جمله، هسته نقشیکلیدواژه ها
ندا, مخاطب, گروه ندایی, جزء ندایی, حاشیه جمله, هسته نقشیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.