نمود و تحمیل در کردی: از سطح محمول تا لایه بند
- سال انتشار: 1404
- محل انتشار: پژوهش های زبان شناسی، دوره: 17، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JRLU-17-1_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 97
نویسندگان
دانشیار زبان شناسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبان شناسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
چکیده
مقاله حاضر در صدد بررسی پدیدار نمود و تحمیل در سطح محمول و همچنین لایههای هسته، مرکز و بند در زبان کردی است. رویکرد مورد استفاده در این تحقیق بر اساس دستور نقش و ارجاع میباشد. در سطح محمول نمودهای واژگانی قرار دارند که حاوی ویژگیهایی ذاتی میباشند. محمولها بر اساس این ویژگیها عمدتا به پنج گونه فعالیتی، تحققی، دستاوردی، لمحهای و ایستا تقسیم میشوند. این محمولها عمدتا گونه سببی نیز دارند. اما سه لایه دیگر، بیانگر لایههای متفاوت جمله بوده، و عمدتا میزبان نمودهای اشتقاقی (ترکیبی) و یا عملگرهای نمودی هستند. نتایج تحلیل نشان میدهد که در زبان کردی، لایه هسته میزبان سه عملگر ناقص و یک عملگر کامل است که هر کدام ساختار رخدادی خاصی را بر پنج نمود واژگانی مذکور تحمیل میکنند. در این لایه هر محمول با نمود واژگانی خاص خود در اثر ترکیب با یکی از این عملگرها دچار فرایند تحمیل یا نمودگردانی میشود. تمام نمودگردانیها تابع ابعاد معناشناختی عملگرهای چهارگانه در سطح هسته میباشند. همچنین در لایه مرکز، محمولها در اثر ترکیب با افزودههای قیدی (قیدهای جهتی) و یا موضوعات درونی با ویژگیهای ارجاعی ویژه (موضوع خاص یا غیرخاص) ممکن است دچار نمودگردانی شوند. محمولهای اشتقاقی (از جمله تحققی فعالیتی) عمدتا در این لایه (مرکز) پدید میآیند. در نهایت نتایج نشان میدهد که عملگر زمان در لایه بند نیز تاثیر چشمگیری بر ساختار رخدادی محمولها داشته، و افعال در این لایه برای هماهنگی با ملزومات معناشناختی عملگر زمان ممکن است دچار نمودگردانی شوند. در پایان، تحقیق حاضر نظریهای را درباره دامنه سلسلهمراتبی عملگرهای جمله در راستای تولید و تفسیر ساختار رخدادی یک جمله پیشنهاد میدهد.کلیدواژه ها
کردی, نمود, نمودگردانی, نقش و ارجاع, زمان, جملهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.