اندازه گیری آلاینده های معیار و بررسی کیفیت بهداشتی هوای زیر گذر حرم مطهر رضوی بر اساس شاخص AQI
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 26، شماره: 5
- کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-26-5_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 123
نویسندگان
دانشیار علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران. (مسوول مکاتبات)
استادیار علوم و مهندسی محیط زیست، دانشگاه خردگرایان مطهر، مشهد، ایران.
کارشناسی ارشد علوم و مهندسی محیط زیست، دانشگاه خرد گرایان مطهر، مشهد، ایران.
چکیده
< p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; line-height: ۱۲۵%;"> < strong style="mso-ansi-font-weight: normal;"> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri;"> زمینه و هدف:< /span> < /strong> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> آلودگی هوا یکی از مهم ترین مشکلات قرن حاضر است که سلامت انسان را تهدید می کند. آلودگی هوا باعث ایجاد طیف گسترده ای از اثرات حاد و مزمن سلامتی از ناهنجاری های فیزیولوژیکی< span style="mso-spacerun: yes;"> < /span> خفیف تا مرگ ناشی از بیماری های قلبی و تنفسی می شود< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> . هدف از انجام این مطالعه اندازه گیری آلاینده های هوا شامل منوکسید کربن (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> CO< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> )، دی اکسید گوگرد (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> SO< sub> ۲< /sub> < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> )، ذرات معلق کم تر از ۵/۲ میکرون (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> PM< sub> ۲.۵< /sub> < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> )، و ذرات معلق کم تر از ۱۰ میکرون (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> PM< sub> ۱۰< /sub> < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> ) در محل زیر گذر حرم مطهر می باشد.< /span> < /p> < p class="MsoNormal" dir="RTL" style="text-align: justify; line-height: ۱۲۵%;"> < strong style="mso-ansi-font-weight: normal;"> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri;"> روش بررسی: < /span> < /strong> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> این مطالعه تحلیلی-توصیفی می باشد. < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> طی ۸ ماه ۲۲۴ نمونه برای هر کدام از< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> < span style="mso-spacerun: yes;"> < /span> آلاینده های < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> CO < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> ،< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> SO< sub> ۲< /sub> < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> ،< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> PM< sub> ۲.۵ < /sub> < /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> و < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> PM< sub> ۱۰< /sub> < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> از سه ایستگاه با دوبار تکرار انجام شد. آلاینده < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> CO< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> در ساعت ۹ صبح و ۱ بعد از ظهر تکرار شد و سایر آلاینده ها در ساعت یک بعد از ظهر در< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> سه ایستگاه< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> زیر گذر< span style="mso-spacerun: yes;"> < /span> حرم مطهر رضوی اندازه گیری شد.< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> اندازه گیری < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> CO< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> توسط دستگاه قرائت مستقیم< /span> < span lang="AR-SA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black; mso-bidi-language: AR-SA;"> مجهز به سنسور الکتروشیمیایی< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> Multi- RAE< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> )، < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> < span style="mso-spacerun: yes;"> < /span> SO< sub> ۲< /sub> < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> < span style="mso-spacerun: yes;"> < /span> با روش شیمیایی (آب اکسیژنه) و همچنین اندازه گیری ذرات معلق با دستگاه < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> < span style="mso-spacerun: yes;"> < /span> Haz-Dust< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> مدل < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> EPAM۵۰۰۰< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> انجام شد. شاخص کیفیت هوا (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> AQI< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> ) برای آلاینده های مورد بررسی (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> CO< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> ، < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> SO< sub> ۲< /sub> < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> ، < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> PM< sub> ۲.۵< /sub> < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> ، و < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> PM< sub> ۱۰< /sub> < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> ) با استفاده از روش میان یابی خطی طبق استانداردها ملی کیفیت هوای آزاد (< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> NAAQS< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> ) محاسبه شد. داده ها با نرم افزار < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> SPSS< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> نسخه ۱۶ تجزیه و تحلیل و رسم نمودار با < /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: 'B Nazanin'; color: black;"> Excel< /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> انجام گرفت.< /span> < /p> < p class="matn" dir="RTL" style="line-height: ۱۲۵%;"> < strong style="mso-ansi-font-weight: normal;"> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri;"> یافته ها: < /span> < /strong> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri;"> نتایج نشان داد که همبستگی بین سری های زمانی قابل قبول و رابطه قوی بین رویش و متغیرهای اقلیمی وجود دارد. تفاوت معنی داری بین هر سه منطقه وجود داشته و در میان بند بیشترین رویش قطری به< /span> < span dir="LTR" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; mso-fareast-font-family: Calibri;"> < /span> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri;"> دست آمده است. بررسی رابطه متغیرهای اقلیمی و رویش قطری نیز نشان داد که در منطقه پایین بند، عوامل دما و رطوبت نسبی به ترتیب همبستگی منفی (۵۷۱/۰-) و مثبت (۷۳۴/۰) معنی داری با رویش دارند. در منطقه میان بند نیز همین متغیرها معنی دار بودند. در منطقه بالابند، هیچکدام از متغیرهای اقلیمی ارتباط معنی داری با رویش نشان ندادند. < /span> < /p> < p class="matn" dir="RTL" style="line-height: ۱۲۵%;"> < strong> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri;"> بحث و نتیجه گیری: < /span> < /strong> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; mso-ansi-font-size: ۹.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin'; mso-fareast-font-family: Calibri; color: black;"> کیفیت هوای زیرگذر در بازه زمانی مورد مطالعه ناسالم است. نتایج این مطالعه کمک می کند تا داده های کیفیت زیرگذر حرم مطهر امام رضا ناشی از اثرات انسانی روی سلامت انسان تدوین شود.< /span> < /p> < p class="MsoNormal" dir="RTL" style="line-height: ۱۲۵%;"> < strong> < span lang="FA" style="font-size: ۱۱.۰pt; line-height: ۱۲۵%; font-family: 'B Nazanin';"> < /span> < /strong> < /p>کلیدواژه ها
آلاینده های معیار، زیر گذر حرم مطهر، کیفیت هوا، مشهد.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.