حسین مهراد - دانشگاه آزاد اسلامی تبریز دانشکده علوم پزشکی ایران
محمدمهدی حسینیان ذکریا - دانشگاه آزاد اسلامی تبریز دانشکده علوم پزشکی ایران

با توجه به توسعه روزافزون خطوط انتقال برق در کشور و تابش گیری اجتناب ناپذیر پرسنل شاغل در نیروگاه ها و شبکه های توزیع برق، از تشعشعات مغناطیسی حاصل از جریان های سینوسی و متناوب این خطوط انتقال (ELF)، بررسی دقیق و همه جانبه اثرات این نوع میدان ها بر خواص و عملکرد بافت های مختلف بدن انسان ، مخصوصاً بافت عصبی، از لحاظ حفظ سلامتی و بهداشت پرسنل فوق الذکر لازم و ضروری می باشد . براساس همین نیاز، تحقیقی بر روی تأثیر این میدان ها بر اعصاب حرکتی محیطی انجام پذیرفت . در این تحقیق اثر میدان مغناطیسی ELF با فرکانس 50 هرتز و شدت 10 میکروتسلا بر روی زمان تأخیر و سرعت هدایت الکتریکی عصب حرکتی محیطی مدیان 50 نفر از افراد سالم ( با قرار دادن مچ دست چپ آنها در محدودة فضای بین یک جفت سیم پیچ هلمهولتز ) در دو حالت بدون اعمال میدان و با اعمال میدان ، با دستگاه تحریک و ثبت الکترومیوگرافی بررسی گردید . نتایج بررسی منحنی های پاسخ دستگاه الکترومیوگرافی نشان می دهند که اعمال میدان باعث کاهش معنی دار ) p<0/05) زمان تأخیر عصب مدیان در 84 درصد افراد تحت مطالعه می گردد . علت این کاهش تأثیر میدان مغناطیسی ELF به غشاء عصب و القای جریان الکتریکی در آن و در نتیجه افزایش تحریک پذیری عصب مدیان می تواند باشد . همچنین میدا ن های مغناطیسی ELF باعث افزایش ارتعاشات میانجی های عصبی از جمله استیل کولین در فضای سیناپسی عصبی عضلانی شده و در نتیجه زمان تماس آنها با غشاء فیبرعضلانی را سرعت می بخشند . یکی دیگر از دلایل کاهش زمان تأخیر ، افزایش سرعت انقباض فیبرهای عضلانی بواسطه حضور میدان های مغناطیسی ELF می باشد.

میدان مغناطیسی ELF ، اعصاب حرکتی محیطی، خطوط انتقال برق