پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از مدل فرآیند محور SINMAP (مطالعه موردی: حوزه آبخیز ماربر، شهرستان سمیرم)
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: نشریه مدیریت اکوسیستم، دوره: 3، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_EMJ-3-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 154
نویسندگان
کارشناسی ارشد آبخیزداری، گروه طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
دانشیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
دانش آموخته دکتری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
دانشیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
چکیده
زمین لغزش یکی از بلایای طبیعی است که هر ساله با تغییراتی که بشر در عرصه های طبیعی ایجاد می کند اتفاق می افتد. ارزیابی زمین لغزش نیازمند اطلاعات مکانی دقیق و قابل اعتماد است. امروزه با استفاده از فن آوری های جدید مانند دریافت و پردازش داده ها (از طریق ماهواره)، استفاده از نرم افزار ها و سیستم های پردازش اطلاعات و توسعه مدل های فرآیند محور، وقوع زمین لغزش را می توان با دقت بیشتری ارزیابی نمود. در این پژوهش از ترکیب نرم افزار ArcGIS و افزونه SINMAP جهت پیش بینی زمین لغزش استفاده شده است. ورودی اصلی مدل SINMAP نقشه رقومی ارتفاع می باشد که با تعیین پارامترهایی از قبیل چسبندگی و تراکم خاک، زاویه اصطکاک داخلی برای مرز بالا و پایین منطقه مورد مطالعه، پردازش می گردد. در این تحقیق جهت پهنه بندی خطر زمین لغزش، ضمن تهیه و پردازش اطلاعاتی از قبیل نقاط کنترل زمینی، مدل رقومی ارتفاع تصحیح شده، شیب، جهت جریان، سطح ویژه حوزه آبخیز، میزان اشباع شدگی خاک در نهایت نقشه شاخص پایداری ایجاد گردید. نتایج مدل ضمن اولویت دادن به پارامترهای شیب و زاویه اصطکاک داخلی خاک در رخداد زمین لغزش ، نشان داد که حدود ۷۰/۶۷درصد از وسعت حوزه آبخیز ماربر در محدوده پایدار قرار دارد. همچنین نتایج مدل سازی در منطقه مورد مطالعه نشان داد که از بین ۹ زمین لغزش رخ داده در منطقه پایدار، تعداد ۶ لغزش قابل پیش بینی می باشد. نتایج صحت سنجی مدل با ضریب تعیین برابر با ۰/۷۸و مقدار شاخص SR برابر با ۰/۸۱ نیز نشان داد که همبستگی مناسبی برای پیش بینی صورت گرفته وجود دارد. لذا از نتایج حاصل از مدل سازی مربوطه می توان به منظور پیش بینی و هشدار رخداد زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه استفاده نمود.کلیدواژه ها
ضریب پایداری, شیب دامنه, فرسایش, مدل سازی, SINMAPاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.