سیدمهدی زهرایی - استادیار گروه عمران دانشکده فنی دانشگاه تهران و مدیر بخش مهندسی سازه

بسیاری از پلهای فلزی در زلزله های اخیر بخاطرضعف دیافراگمهای جانبی انتهایی و سیستمهای مهاربندی،صدمات شدیدی متحمل شده اند . این امر اساسًا در پی کمبود بندهای طراحی لرزه ای شکل پذیر برای پلهای فلزی دراکثر آئین نامه های طراحی پل می باشد . اگرچه به نقش مهم دیافراگمهای انتهایی در تحمل بارهای جانبی وارده به پلها توجه شده است، هنوز در نحوه تاثیر دیافراگمها در رفتار لرزه ای پلهای فلزی ابهاماتی وجود دارد . هدف از این مقاله، مطالعه کمی نقش دیافراگمها در عملکرد لرزه ای پلهای فلزی (از نوع شاهتیر فولادی با دال بتن ی) و برآورد آسیب پذیری لرزه ای این پلها در شرایط مختلف دیافراگمها می باشد.پلهای نمونه با دهانه های ٢٠ تا ٦٠ متر در دو حالت با و بدون تقویت کننده های تحمیلی و سیستمهای مهاربندی جانبی در نظر گرفته شدند . تحلیل های استاتیکی و دینامیکی با در نظر گرفتن رفتار ار تجاعی و غیرارتجاعی برای بررسی نقش دیافراگمهای انتهایی انجام گرفتند . دو مدل تحلیلی برای پیش بینی تغییرمکان جانبی و پریود ارتعاشی پلهای مزبور ارائه گردید . بر اساس این مطالعه تحلیلی، حتی با افزودن یک دیافراگم جانبی کوچک رفتار پل مثل یک تیر در محدوده ارتجاعی ت غییر شکل می دهد . لیکن پس از آسیب دیدگی این دیافراگمهای انتهایی، رفتار لرزه ای ناگهان عوض شده و همراه با افزایش قابل توجه در پریود و تغییرمکان جانبی، خطرات تخریبی P-Δ شکل می گیرد.

پلهای فولادی, دیافراگم جانبی, عملکرد لرزه ای, آسیب پذیری, پریود ارتعاشی