شناختی دقیق بر ویژگ ی های فضایی و زمانی خشک سالی ، پیامدهای آن بر توسعه پایدار و تاثیرات آن بر روستا

خشکسالی ، دوره کم آبی است که طی آن یک منطقه با کمبود در ذخیره و منابع آبی مواجه است . از این تعریف ، بلافاصله می توان نتیجه گرفت که دوره کم آبی نسبت به یک منطقه به خصوص و ویژگی های مختلف آن سنجیده می شود و به سادگی نمی توان مفاهیم و مسائل مربوط یا برآمده از آن را در طول زمان و مکان تعمیم بخشید. خشکسالی یا به عبارتی دوره امتداد خشکی می تواند از چند ماه تا چند سال باشد . آب و کشاورزی به عنوان یکی از مهم ترین عرصه های تامین نیازهای انسانی بیشترین وابستگی را به منابع آبی داشته که با رشد جمعیت و مسائل مربوط به کمبود آب برای توسعه اراضی کشاورزی نگرانی درزمینه تامین آب مورد نیاز آن همواره با سیر صعودی مواجه بوده است . در واقع از نظرگاه علمی عبارت دقیق تر و مناسب تر به جا ی خشکسالی ، »دوره کم آبی « است . خشک سالی می تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کم شدن شدت جریان آب (برای نیروگاههای برقآبی )، کاهش عمق آبهای سطحی و خاک مرطوب می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود. خشکسالی جدی ترین معضل فیزیکی برای کشاورزی در همه جای دنیا است . برای مقابله با این پدیده بارور کردن ابرها می تواند روشی موثر ولی کوتاهمدت است . در حال حاضر خشکسالی , یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می شود که دارای اثرات مستقیم و غیر مستقیم به ویژه در نواحی روستایی است . وقوع مکرر خشکسالی موجب شده که این بحران برای کشاورزان روستایی به عنوان یک پدیده جدید مطرح نباشد، اما پیچیدگی عوامل زمینه ساز و در هم تنیدگی پیامدهای منفی ناش ی از خشکسالی این پدیده را به یکی از شرایط بحرانی تبدیل کرده است . به طور کلی خسارات ناشی از خشکسالی در کاهش درآمد و پس انداز, تغییر در ساختار شغل ی روستا, افزایش تمایل به مهاجرت از روستا, کاهش مشارکت و روابط اجتماعی و کاهش دام ها و تولیدات کشاورزی , تاثیر داشته است . در این مقاله ، به شناختی دقیق بر ویژگی های فضایی و زمان ی خشک سالی ، پیامدهای آن بر توسعه پایدار و تاثیرات آن بر روستا پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه ها:

خشک سالی ، سوانح طبیعی ، گردشگری ، کشاورزی ، توسعه پایدار.