بررسی سطح حفاظتی و ارزیابی پتانسیل های منطقه شکار ممنوع کهک در استان قم

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه محیط زیست و توسعه، دوره: 12، شماره: 23
  • کد COI اختصاصی: JR_IRIAT-12-23_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 179
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم عباسی

دانشجوی کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

مریم مروتی

دانشیارگروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

مهدیه یزدی

دانشجوی دکتری محیط زیست، مدرس دانشگاه علمی و کاربردی واحد مجتمع کاشی مبید، ایران

فاطمه بهادری

کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی سطح حفاظتی منطقه شکار و تیر اندازی ممنوع کهک و ارزیابی پتانسیل های منطقه به منظور ارتقاء سطح حفاظتی آن انجام شد. در مرحله اول، ابتدا فرایند زون بندی، شناسایی و تهیه نقشه منابع اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت سپس به ترتیب تجزیه و تحلیل داده های اکولوژیکی، تهیه نقشه یگان های محیط زیستی، تهیه مدل اکولوژیکی ویژه، زون بندی منطقه و تهیه نقشه زون ها به عنوان واحد برنامه ریزی انجام شد. طبق نتایج حاصل از این مرحله، مدل اکولوژیکی ویژه به دست آمده از منطقه، توان بهینه برای کاربری های حفاظت (۸/۳۵%)، مرتعداری (۴۶/۲۲%)، تفرج گسترده (۴۴/۳۱%) و تفرج متمرکز (۳/۱۰%) را دارد و برای کاربری های کشاورزی، آبزی پروری و توسعه شهری و روستایی و صنعتی فاقد توان می باشد. طبق نتایج حاصله زون حفاظت، زون تفرج گسترده، زون احیا، زون سپر، زون امن، زون تفرج متمرکز، زون استفاده ویژه و زون سایر استفاده ها به ترتیب ۸۳/۲۷، ۵۴/۲۶، ۸۸/۱۴، ۳/۱۳، ۶۷/۹، ۴۲/۶، ۸۴/۰، ۵۲/۰ درصد از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده اند. در مرحله دوم با استفاده از ماتریس سوات و فرآیند سلسله مراتبی، ضمن شناسایی نقاط ضعف و قوت، فرصت ها و تهدیدهای منطقه، بهترین راهبرد برای مقابله با تهدیدها و ضعف های منطقه با بهره گیری از قوت ها و فرصت ها موجود در زمینه ارتقاء به منطقه حفاظت شده ارائه شد. نتایج مرحله دوم نشان داد مدل سوات در حالت تهاجمی قرار دارد یعنی با توجه به توانمندی های موجود، درصدد بهره گیری از فرصت ها در منطقه زیاد می باشد. در نهایت با توجه به قابلیت های شناسایی شده در منطقه، پیشنهاد می شود منطقه شکار ممنوع کهک به منطقه حفاظت شده و در طبقه پنج IUCN یعنی مناطق تحت مدیریت برای حفاظت منظر ارتقاء پیدا کند.

کلیدواژه ها

منطقه شکار ممنوع کهک, زون بندی, سوات, منطقه حفاظت شده

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.