بررسی تغییرات زمانی-مکانی ذرات معلق (PM۱۰ و PM۲.۵) شهر تهران با استفاده از GIS (۹۹-۹۲)
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 26، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-26-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 111
نویسندگان
دانشجوی دکترای آب و هواشناسی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
دانشیار گروه آب و هواشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اهواز، اهواز، ایران مرکز تحقیقات آلودگی هوا، دانشگاه علوم پزشکی اهواز، اهواز، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: کلان شهر تهران یکی از آلوده ترین شهرهای جهان محسوب می شود. هدف اصلی این پژوهش بررسی رفتار زمانی و مکانی ذرات معلق (PM۲.۵ وPM۱۰ ) شهر تهران در سالهای ۹۹-۹۲ می باشد. روش بررسی: به منظور بررسی تغییرات آلاینده های هوا در مقیاس های زمانی و مکانی داده های ایستگاه های آلودگی سنجی شرکت کنترل کیفیت هوا طی دوره آماری (۹۹-۹۲) مورد استفاده قرارگرفت. داده ها با استفاده از نرم افزارهای MATLAB و Excel و SPSS، تحلیل و نتایج حاصل از تحلیل های آماری توزیع آلاینده ها در مقیاس های زمانی و مکانی با نرم افزار Arc Gis با تابع تحلیلی درونیابی فاصله معکوس (IDW) به صورت نقشه ها، جداول و نمودار ها ترسیم شده است. این تحقیق در فصل بهار سال ۱۴۰۰ انجام شده است. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که ذرات معلق (PM۱۰ و PM۲.۵) در ساعت ۵ و ۶ عصر به حداقل غلظت (۶۵ و µg/m۳ ۲۳) و در ساعت ۱۲ شب تا ۱ بامداد به حداکثر غلظت (۸۱ و µg/m۳ ۳۰) رسیده است. بالاترین غلظت روزانه این آلاینده-ها مربوط به روز چهارشنبه (۸۱ و µg/m۳ ۳۰ ) و حداقل غلظت (۷۳ و µg/m۳ ۲۳) را روز جمعه به خود اختصاص داده است. بالاترین غلظت فصلی ذرات معلق (PM۱۰) و (PM۲.۵) را به ترتیب فصل تابستان (µg/m۳ ۹۰) و زمستان (µg/m۳ ۳۵) و کمترین غلظت فصلی هر دو آلاینده مربوط به فصل بهار(۶۵ و µg/m۳ ۲۴) می باشد. نتایج حاصل از درونیابی فاصله معکوس (IDW) نشان داد که مناطق غربی، جنوبی و در فصل تابستان مناطق مرکزی بیشتر از سایر مناطق درگیر ذرات معلق (PM۱۰) می باشند اما در همه فصول علاوه بر مناطق غربی و جنوبی، مناطق مرکزی دارای غلظت بالایی از ذرات معلق (PM۲.۵) می باشند. بحث و نتیجه گیری: در بعضی از روزها و ماه های سال و مناطق خاصی از شهر تهران غلظت ذرات معلق بیشتر از حد مجاز می شود، بنابراین باید برنامه ریزی جهت مدیریت کنترل ذرات معلق و کاهش آلودگی هوا مورد استفاده برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان شهری قرار گیرد.کلیدواژه ها
تغییرات زمانی- مکانی، PM۱۰، PM۲.۵، GIS، تهران.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.