بررسی و تطبیق درونمایه های داستانی بهرام و گلندام امین الدین صافی و بیت(منظومه ملحون) عامیانه کردی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه ادبیات و زبانهای محلی ایران زمین، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ADAMA-10-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 54
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهری پاکزاد

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران.

منیره مسگری

دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد،ایران.

چکیده

داستان بهرام و گلندام از آن دسته داستان هایی است که روایت های گوناگونی دارد؛ در این میان روایتی که امین الدین صافی، شاعر کلاسیک قرن نهم، در ۳۰۴۹ بیت سروده است و روایتی دیگر که از ادب عامیانه کردی به شیوه بیت خوانی سینه به سینه نقل شده است؛ دو نوع ادبی در دو زبان(فارسی و کردی) و با درونمایه های متنوع از حیث داستان سرایی موضوع کار پژوهش قرار گرفته است. منشا این داستان مانند بسیاری از داستان های کهن هنوز به خوبی معلوم نیست. در قرن نهم هجری، نظیره گویی از خمسه نظامی به اوج خود رسید و یکی از علل رونق بازار داستان سرایان، علاقه حکام محلی و فرمانروایان به شنیدن داستان های غنایی، حماسی، افسانه ها و... در اوقات فراغت بود. همین امر باعث می شد شعرا با بهره گیری از اسامی شخصیت های داستان ها ی کهن با پردازش و خلاقیتی نو، داستانی دیگر با سلیقه خویش و بعضا با ساختاری ضعیف، بی هیچ منشا خاصی، صرفا جهت رفع تکلیف و پرکردن اوقات فراغت حکام و اربابان بسرایند؛ مانند داستان امیرارسلان که ترکیبی از فضای داستان های هزار و یک شب، شاهنامه و دیو و... را در ذهن شنونده تداعی می کند. درونمایه های گوناگون به علت وجود راویان و روایت های متفاوت یا متشابه به وجود می آید. در این مقاله با بررسی و مقایسه درونمایه در داستان بهرام و گلندام، فکر اصلی یا همان مضمون و در نهایت پیام داستان و دیدگاه نویسنده نسبت به موضوع داستان روشن می شود. چگونگی درونمایه ها در دو روایت فارسی و کردی، میدان را برای مقایسه و بررسی تاثیر و تاثر دو روایت مورد بحث فراخ می کند و دریچه ای نو در شناخت سختگی و پرداختگی یا ضعف داستان می گشاید. روش میدانی و کتابخانه ای مبتنی بر تحلیل محتوا، ساختار پژوهش حاضر را تشکیل داده است.

کلیدواژه ها

درونمایه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.