تقسیمات منطقه انتقالی در سازه گنبد مسجد حکیم اصفهان

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: نخستین همایش فناوری و سازه های سنتی بامحور گنبدها
  • کد COI اختصاصی: TTSC01_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 2041
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدمهدی هوشیاری

کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان

سیدمرتضی فرشته نژاد

استادیار دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

گنبد از ویژگی های اصلی معماری ایرانی به شمار می آید. نبود چوب مناسب موجب رواج و پیشرفت تاق و گنبد در معماری سنتی ایران گردید. اگرچه در سرزمینهای باستانی دیگر نیز مانند روم گنبدی چون پانتئون دیده می شود، اما این سازه بر روی یک بشن استوانه بنا گردیده است، در حالیکه ویژگی گنبدهای ایرانی در این است که زمینه چهارگوش با گوشه سازی و منطقه انتقالی به دایره تبدیل گردیده، و این شیوه سازه ای در ایران رواج و پیشرفت میکند و بدین ترتیب بویژه در معماری اسلامی ایران می توان انواع گوشه سازیها و چپیره ها را دید. یکی از دوره های درخشان معماری ایرانی، دوره صفوی و مکتب اصفهان است. در این دوره بناهای بسیاری در اصفهان بجا مانده که در این میان مسجد حکیم ویژگیهایی منحصر به فرد دارد. یکی از این ویژگیها گوشه سازی و منطقه انتقالی آن است که متفاوت و متمایز از دیگر بناهای هم دوره می باشد. در نوشتار حاضر تلاش بر این استکه با بررسی تطبیقی و همچنین به کمک نرمافزارها و مدلسازی سه بعدی بتوان به چگونگی ساختار گوشه سازی و منطقه انتقالی در این بنا پی برد. در پایان مشخص می گردد که گنبدخانه مسجد حکیم به وسیله قوسهای متعددی که در منطقه انتقالی دارد، دارای تقسیم بندی متفاوتی است که شاید در معماری ایران بی نظیر باشد.

کلیدواژه ها

معماری ایران، گنبد، منطقه انتقالی، گوشهسازی، اصفهان، مسجد حکیم

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.