فرها بهنام فر - عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
مریم عیدینی نژاد - کارشناس ارشد مهندسی زلزله

طراحی مقاوم لرزهای در سالهای اخیر تحت تغییرات اساسی قرار گرفته است. یکی از مهمترین پیشرفتها در این زمینه، تأکید بر طراحی در حالتهای حدی است که عموماً تحت عنوان طراحی بر اساس عملکرد از آن یاد میشود. در این خصوص نیز روشهای جدیدی موسوم به روشهای طراحی بر اساس تغییرمکان ارائه شدهاند که در این روشها بر خلاف روش آییننامههای فعلی که در آنها نیروها اساس کار هستند، تغییرمکانها در درجه اول اهمیت قرار دارند. لذا با افزایش گرایش به طراحی لرزهای سازه بر اساس تغییرمکان و به منظور دستیابی به نتایج قابل اطمینانتر و دقیقتر، لازم است اثرات اندرکنش خاک و سازه به نحو مناسبی در این روش لحاظ گردد. در راستای این هدف، در این مطالعه مراحل گام به گام روش طراحی مستقیم بر اساس تغییرمکان با در نظر گرفتن اثر اندرکنش خاک- سازه ارائه شده و از روش طراحی بر اساس تغییرمکان، در دو حالت تکیهگاه صلب و تکیهگاه انعطافپذیر در حل سازههای مثال استفاده شده است. نتایج، نشانگر این است که اثر انعطافپذیری تکیهگاه در این روش باعث افزایش یا کاهش برش پایه میشود که این مسأله بر خلاف روند منظور شده در مدارک فعلی است که در آنها همواره برش پایه به دلیل اثرات تکیهگاه کاهش داده میشود. همچنین نتایج بدست آمده از روش طراحی بر اساس تغییرمکان در حالت استفاده از طیفهای ارتجاعی با میرایی معادل با حالت استفاده از طیفهای غیرارتجاعی با شکلپذیری ثابت مقایسه شده است و نتایج حاکی از اختلاف زیاد در برش پایه بدست آمده از دو حالت میباشد

طراحی لرزهای بر اساس عملکرد، طراحی بر اساس تغییرمکان، اندرکنش خاک - سازه