بازخوانی محدوده فقهی راهکار سوم آیه نشوز در صورت نشوز زن

یکی از مسائل مطرح در مورد همسر، حکم زدن او از طرف شوهر در جریان نشوز او، به جهت تادیب او در راستای اعمال قوامیت مرد است. قریب به اتفاق، صاحب ­نظران برآن­اند که مرد، بر اساس راهکار سوم آیه نشوز، حق زدن او را دارد، ولی کیفیت ضرب او در فتاوای فقیهان مقید است به «رفیق» بودن، دیه ­آور نبودن، خون ­آلود نساختن، فاسد نکردن پوست و گوشت، شکسته نشدن استخوان و «عدم تبریح». تحقیق حاضر می­کوشد، با بررسی ادله دیدگاه ­های پیش­گفته، با سنجه فهم عرف از ضرب با لحاظ جنبه بازدارندگی و اصلاح ­گری آن به داوری بنشیند. به باور نویسنده شرایط تقیید ضرب در آیه محقق نیست و قیود گفته شده نیز اگر بر اساس ارائه تفسیر از ضرب «غیر مبرح» در اخبار باشد، علاوه بر عدم اعتبار آن اخبار، تمام نیست. از طرف دیگر ملاحظه سیره عقلا در فلسفه تادیب اصلاحی و حد و مرز آن و انصراف این آیه در محدوده ارتکازات عقلایی، دلیل بر جواز این ضرب در همان محدوده عقلایی است و دلیل دیه و ضمان نیز صلاحیت تخصیص را ندارد.

کلیدواژه ها:

نشوز ، تنبیه بدنی زن ، تبریح ، ضرب غیر مبرح ، آیه نشوز