اختیار، قانون علیت و دترمینیسم

محمدحسن قدردان قراملکی

اختیار، قانون علیت و دترمینیسم

محل انتشار: مجله انسان پژوهی دینی، دوره: 7، شماره: 23

سال انتشار: 1389

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 106

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/2038265

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSMC-7-23_003

تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1403

چکیده مقاله:

این مقاله به بررسی سازگاری یا ناسازگاری اصل اختیار با اصل علیت فلسفه و قانون موجبیت«دترمینیسم» فیزیک می پردازد. نویسنده نخست به تعریف و تبیین حقیقت اختیارو جبر پرداخته، آنگاه شبهات مدعیان تعارض اختیار با اصل علیت (جبر علی و معلولی، استحاله ترجیح بلامرجح و تسلسل اراده ها) را تحلیل و نقد می نماید. بخش آخر مقاله به بررسی و مقایسه قانون دترمینیسم فیزیک کلاسیک و قوانین آماری و اصل کوانتوم فیزیک جدید با اصل اختیار و جبر اختصاص یافته است.

کلیدواژه ها:

آزادی انسان ، آزادی اراده ، وجوب علی و معلولی ، فیزیک کلاسیک ، فیزیک کوانتوم

نویسندگان

محمدحسن قدردان قراملکی

مجتمع شهید محلاتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

ابنسینا، التعلیقات، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۰۴ه ق.. ...
ابن منظور، لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزه، ۱۴۰۵ ه ق.. ...
اجود التقریرات، قم: مصطفوی، ۱۳۶۸.. ...
ارسطو، اخلاق نیکو ماخوس، ج۱و۲، ترجمه سیدابوالقاسم حسینی، تهران: دانشگاه ...
استرول، آوروم و ریچارد پاپکین، کلیات فلسفه، ترجمه جلالالدین مجتبوی، ...
اسوچینیک، گ.ا، مساله علیت و رابطه حالتها در فیزیک، ترجمه ...
افلاطون، دوره آثار، ترجمه محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: ...
الرازی، فخرالدین، المطالب العالیه، قم: رضی، ۱۴۰۷ ه ق.. ...
الراغب الاصفهانی، ابوالقاسم، المفردات، بیجا: دفتر نشر کتاب، ۱۴۰۴ ه ...
السبزواری، ملاهادی، شرح المنظومه، قم: منشورات مکتبهالعلامه، ۱۳۶۹.. ...
الشیرازی، الحکمه المتعالیه، قم: مصطفوی، بیتا.. ...
باربور، ایان، علم و دین، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: مرکز ...
برلین، آیزا، چهار مقاله درباره آزادی، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: ...
پلانک، ماکس، قانون علیت و آزادی اراده، مندرج در: ح ...
تصویر جهان در فیزیک جدید، ترجمه مرتضی صابر، تهران: بی ...
جعفری، محمدتقی، جبر و اختیار، قم: دارالتبلیغ، ۱۳۵۲.. ...
جینز، جی ا.چ، فیزیک و فلسفه، ترجمه علیقلی بیانی، تهران: ...
جوهری، الصحاح، دار العلم للملایین، بیروت: بینا، ۱۴۰۴ه ق.. ...
حلی، علامه، باب حادیعشر، با شرح فاضل مقداد، قم: مصطفوی، ...
خوئی، سیدابوالقاسم، محاضرات فی علم الاصول، نجف اشرف: انتشارات امام ...
دامپی، یر، تاریخ علم، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران: سمت، ۱۳۷۱.. ...
دکارت، رنه، تاملات در فلسفه اولی، ترجمه احمد احمدی، تهران: ...
فروم، اریش، گریز از آزادی، ترجمه امیر اسماعیلی، تهران: توسن، ...
فولکیه، پل، اراده، ترجمه اسحاق لالهزاری، تهران: سازمان نشر و ...
کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ترجمه امیرجلالالدین اعلم، ج۵، تهران: پژوهشگاه ...
، تاریخ فلسفه، ترجمه داریوش آشوری، ج۷، تهران: پژوهشگاه فرهنگ ...
کارناپ، ردلف، مقدمهای بر فلسفه علم، ترجمه یوسف عفیفی، تهران: ...
کرنستون، موریس، تحلیل نوین از آزادی،ترجمه جلالالدین اعلم، تهران: بینا، ...
کریستوفر و کوئدول، آزادی چیست؟، عطاءالله نوریان و نفیسی، تهران: ...
کریسمن، برند، مکانیک کوانتومی، ترجمه عبدالرضا سعادت و جلالالدین پاشا، ...
کلینی، محمد، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵.. ...
کمپانی، محمدحسین، بحوث فی علم الاصول، قم: انتشارات اسلامی، ۱۴۰۹ه ...
طباطبایی، محمدحسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، با پاورقیهای استاد ...
فروغی، محمدعلی، سیر حکمت در اروپا، ج۲، تهران: البرز، ۱۳۷۷.. ...
قدردانقراملکی، محمدحسن، اصل علیت در فلسفه و کلام، قم: مرکز ...
محمود، زکی نجیب، الجبر الذاتی، قاهره: الهیئه المصریه العامه للکتاب، ...
مری، وارنوک، فلسفه اخلاق در قرن بیستم، قم: بوستان کتاب، ...
مصباح یزدی، محمدتقی، تعلیقه علی نهایه الحکمه، قم: موسسه در ...
مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران: صدرا، بیتا.. ...
ملکیان، مصطفی، تاریخ فلسفه غرب، قم: دفتر همکاری حوزه و ...
موسوی خمینی، روحالله، رساله طلب و اراده، ترجمه احمد فهری، ...
مهدوی، یحیی، فلسفه عمومی، تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۶۲.. ...
نجفی، محمدباقر، علتی بر معلولها، تهران: آستانه شهر ری، ۱۳۵۲.. ...
هایزنبرگ، ورنر ، جزء و کل، ترجمه حسین معصومی همدانی، ...
ولفسن، هنری اوسترین، فلسفه علم کلام، ترجمه احمد آرام، تهران: ...
یونگ، ا. سی، پرسشهای بنیادین فلسفه، ترجمه سیدمحمود یوسفثانی، تهران: ...
Descartes, The Philosophical writings, translated by John Cottingham, Robert Stoothoff ...
Hobbes, Thomas, Leviathan, printed for Andrew Crooke, at the Green ...
Hume, David, Philosophical works, printed for Adom Black and William ...
, The Philosophical Works, Vol. IV, Edinburgh ۱۸۲۵.. ...
Iames, William, writings, Edited by Gerald E.myers, The library of ...
Kane, rabert, Free Will, Blackwell Publishing, Victoria, ۲۰۰۲.. ...
Locke, John, An Essay Concerning Human Understanding, the Pennsylvana State ...
Spinoza, Short Treatise on God, Man and His Well-Being, Translated ...

نمایش کامل مراجع