تدوین الگوی نظری معرفت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی با تاکید بر آیه ۱۰۵ سوره مبارکه مائده

معرفت نفس از جمله مباحثی است که همواره مورد تاکید اندیشمندان بوده است. به رغم بحث ها و مطالعات فراوانی که در این زمینه انجام شده، اما هنوز این مفهوم در قالب یک الگوی نظری، مدون و ارائه نشده است. علامه طباطبایی در تفسیر سوره مبارکه مائده به طور ویژه به معرفت نفس پرداخته اند و در صدد تبیین خودشناسی به عنوان کلید سلوک و شهود و یکی از راه های رسیدن به معرفت رب بوده است. در این پژوهش تلاش شده جهت دستیابی به الگوی نظری معرفت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی، متن تفسیر المیزان ذیل آیه ۱۰۵ سوره مبارکه مائده به روش تحلیل مضمون واکاوی و تحلیل شود.به منظور تدوین الگوی نظری معرفت نفس از دیدگاه علامه طباطبایی، از نرم افزار تحقیق کیفی MAXQDA برای انجام تحلیل مضمون استفاده شده است. در این پژوهش متن تفسیر المیزان فی القرآن ذیل آیه ۱۰۵ سوره مبارکه مائده در قالب ۱۸۰ عبارت معنادار کدگذاری شده و مضامین مرتبط با سوال پژوهش در قالب سه دسته مضمون فراگیر و دو لایه مضامین سازمان دهنده و مضامین پایه قرار گرفته اند. پس از آن قالب و شبکه مضامین به دست آمده، در قالب یک مدل نهایی ارائه شده است، که نشان دهنده جایگاه معرفت نفس و ارتباط آن با عوامل زمینه ای، علی و نتایج حاصل از آن از دیدگاه علامه طباطبایی است.

کلیدواژه ها:

معرفت نفس ، المیزان فی تفسیر القرآن ، آیه ۱۰۵ سوره مبارکه مائده ، تحلیل مضمون