ردیابی مفهوم جامعه مدنی در احادیث و سنت سیاسی ائمه شیعه

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: هشتمین کنفرانس بین المللی فقه، حقوق و پژوهش های دینی
  • کد COI اختصاصی: ICCA08_019
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 122
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجتبی طالقانی

چکیده

مقاله پیش رو با این پیش فرض نوشته شده است که در سپهر فکری ائمه اطهار و دولت آرمانی شیعه مفاهیم جامعه مدنی یکی از عناصر کلیدی است که مورد توصیه امامان واقع شده است . در واقع در این نوشتار برآنیم تا با بررسی مفهوم جامعه مدنی از عصر کلاسیک یونان تا دوران پسامدرن ، مشترکات مفهوم جامعه مدنی را استخراج نموده و نسبت آن را با شمایل حکومت مطلوب شیعه مقایسه کنیم . جامعه مدنی در دوره ای که توسط هیچ یک از پادشاهان خودکامه دنیا مورد قبول نبود و نابود می گردید در جامعه نبوی پیامبر و عدل علوی امیرالمومنین و در سپهر اندیشه اهل بیت وجود داشته و مورد دفاع بوده است . البته این مفهوم با تفاوت هایی در نگاه به انسان در مقایسه با سنت تفکر غربی مواجه هست اما در کلیت مورد پذیرش و تایید است . از همین منظر و از آنجا که پس از انقلاب اسلامی این بحث به خصوص در دوره دوم خرداد و با رویکردی لیبرال مطرح شده بود احساس نمودم که پس از یک دهه از دوران دوم خرداد نیازمند آنیم تا با نگرشی دینی مفهوم جامعه مدنی را دوباره مطرح کنیم. برای همین منظور از مفهوم تیپ ایده ال وبر استفاده کرده ام تا معنای مشترک هر دو جریان را مراد کرده باشم. در این مقاله به این نتیجه رسیده ایم که اشتراکات جامعه مدنی که عقل نیز ضرورت حضور آنان را در زندگی مدرن تاکید می کند در سنت سیاسی امامان معصوم شیعه و اندیشه و حدیثشان وجود داشته است و اگر نگوییم تماما اما ، بسیاری از مواردش قابل ردگیری است .

کلیدواژه ها

جامعه مدنی ، توتالیتاریسم ، قدرت ، سنت سیاسی شیعه ، آزادی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.