مباحت فلسفی و کلامی در فقه اسلامی دیدگاه های حوزه های علمیه
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: چهاردهمین کنفرانس ملی پژوهش های نوین در تعلیم و تربیت، روانشناسی، فقه و حقوق و علوم اجتماعی
- کد COI اختصاصی: ABUCONPA14_072
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 146
نویسندگان
حوزوی _ سطح ۳ ، استان قم
چکیده
مباحث فلسفی و کلامی در فقه اسلامی نقشی اساسی و تاثیرگذار ایفا کرده اند. فلسفه اسلامی، به ویژه فلسفه مشاء و اشراق، و علم کلام با تحلیل های عقلانی و تبیین اصول اعتقادی، به توسعه و تعمیق فقه اسلامی کمک کرده اند. این تاثیرات در حوزه های علمیه برجسته، از جمله حوزه علمیه قم و نجف، به شکل گیری و پیشرفت نظریات فقهی منجر شده است. حوزه علمیه قم با توجه ویژه به فلسفه و کلام شیعی و حوزه علمیه نجف با تاکید بر مباحث کلامی و فلسفی، به تبیین و تلفیق این علوم با فقه پرداخته اند. علاوه بر این، سایر حوزه های علمیه مانند مشهد، بغداد، و قزوین نیز در این زمینه ها فعالیت های قابل توجهی داشته و به تبیین و توسعه مباحث فلسفی و کلامی در فقه پرداخته اند. این حوزه ها با تلاش های علمی و پژوهشی خود، به تولید آثار علمی و ایجاد ارتباط میان فلسفه، کلام، و فقه کمک کرده اند. با این حال، تلفیق مباحث فلسفی و کلامی با فقه اسلامی همواره با چالش ها و نقدهایی همراه بوده است. منتقدان نگران اند که این روند ممکن است به انحراف از مبانی اصلی فقه و پیچیدگی های نظری منجر شود. آن ها بر این باورند که تاکید بر مباحث فلسفی و کلامی ممکن است موجب فاصله از منابع نقلی و اصول ساده و کاربردی فقهی گردد. در مقابل، مدافعان این تلفیق معتقدند که استفاده از مباحث فلسفی و کلامی می تواند به غنای فقه اسلامی و توسعه اجتهاد کمک کند و به تبیین دقیق تر و جامع تر احکام شرعی منجر شود. بنابراین، تحلیل و بررسی دقیق تر این چالش ها و نقدها، به منظور ارتقای سطح علمی و نظری فقه اسلامی ضروری است. نیاز به تعادل میان مباحث فلسفی، کلامی و فقهی احساس می شود تا بتوان به تکامل و پیشرفت فقه اسلامی کمک کرده و از بروز اختلافات و مشکلات نظری جلوگیری کرد.کلیدواژه ها
فلسفه اسلامی، علم کلام، فقه اسلامی، حوزه های علمیه، تلفیق نظریاتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.