مطالعه تصویر روحانیت در سینمای ایران با روش تحلیل گفتمان

از جمله موضوعاتی که در سال­های اخیر مورد توجه فیلمسازان قرار گرفته، بحث روحانیت و سبک زندگی اجتماعی و فردی آنان است. در هفت فیلم ساخته شده با مضمون زندگی روحانیون در سینمای ایران؛ یعنی «زیر نور ماه»، «مارمولک»، «پا برهنه در بهشت»، «طلا و مس»، «فرشته ها با هم می آیند» و «رسوایی ۱ و ۲»، مفاهیم کم وبیش مشابهی مشاهده می شود که با بررسی عمیق­تر می­توان به نتایج قابل توجهی دست یافت. با هدف تشخیص لایه های پنهان معنایی در فیلم های مورد بحث، از روش تحلیل گفتمان استفاده می­شود که علاوه بر تحلیل اثر به زمینه پیدایش و هنرمند سازنده نیز در تحلیل خود توجه می کند.پس از تحلیل مکالمات و صحنه­های فیلم­ها معلوم می­گردد که مسائلی چون نزدیک شدن شخصیت روحانی به کشیش، مسائل شغلی و مالی روحانی، خواسته پدر برای ورود فرد به طلبگی و… در چند فیلم تکرار می­شود که می­توان دو نتیجه کلی از آن گرفت؛یکی اشاره به مسئولیت­های وسیع روحانیت در جامعه امروز که هنوز بستر لازم برای به فعلیت رسیدن آن ایجاد نشده و دیگری نظریه جدایی دین از سیاست همتراز با فرهنگ مسیحیت که در جهان کنونی تاثیر و جایگاه روحانی مسلمان را نداشته و در سیاست مداخله­ای ندارد.