بررسی اثر تنش کم‎آبیاری بر ترکیبات تشکیل‎دهنده اسانس و فعالیت آنتی‎اکسیدانی گیاه دارویی برازمبل (S. abrotanoides)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: دوفصلنامه تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CSR-6-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 129
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهوش افشاری

گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

مهدی رحیم ملک

گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

محمدرضا سبزعلیان

گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

خشکی یکی از مهم‎ترین تنش‎های غیرزیستی است که رشد، نمو و فرایندهای بیوشیمیایی گیاه مانند تولید متابولیت‎های ثانویه را تحت تاثیر قرار می‎دهد. گیاه برازمبل (زیرجنس Perovskia از جنس Salvia) متعلق به تیره نعناعیان می‎باشد و مصارف دارویی فراوانی دارد. به منظور بررسی اثر تنش کم‎آبیاری بر محتوای پلی‎فنول‎ها، فعالیت آنزیم‎های آنتی‎اکسیدانی و ترکیبات تشکیل‎دهنده اسانس دو جمعیت برازمبل از گونه S. abrotanoides، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در دو سال متوالی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ اجرا شد. سطوح رطوبتی اعمال شده شامل: در حد ظرفیت زراعی مزرعه (شاهد)، ۷۰ درصد ظرفیت زراعی (تنش ملایم) و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) بود. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش رطوبتی میزان فنول و فلاونوئید کل، فعالیت آنزیم‎های آنتی‎اکسیدانی، غلظت پرولین و درصد اسانس نسبت به شاهد افزایش یافت. هم‎چنین، در مقایسه بین دو جمعیت، بیشترین مقدار فنول و فلاونوئید کل و خاصیت آنتی‎اکسیدانی در جمعیت ابیانه نسبت به جمعیت دیگر و در سال دوم زراعی مشاهده گردید. هم‎چنین در سطوح تنش ملایم و شدید، درصد همه ترکیبات غالب اسانس (دلتا ۳ کارن، کمفور، ۱و۸ سینئول، برنئول، میرسن و آلفا‎پینن) افزایش یافت و در نتیجه موجب بهبود کیفیت اسانس این گیاه گردید. بنابراین، می‎توان نتیجه گرفت که تنش خشکی ملایم و شدید به طور قابل توجهی باعث افزایش متابولیت‎های ثانویه، فعالیت‎ آنتی‎اکسیدانی و درصد ترکیبات اصلی اسانس شد و این موضوع بینشی برای بهبود کمی و کیفی اجزای زیست فعال گیاه برازمبل با ایجاد تنش رطوبتی مدیریت شده فراهم می‎کند.

کلیدواژه ها

تنش رطوبتی, خانواده نعناعیان, فلاونوئید, فنول کل, مونوترپن‎ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.