عباس سرافرازی

شیعیان و پیروان ائمه اطهار از صدر اسلام در تلاش بودند که نام ائمه را در سکه ها نقر نمایند.گرچه نام حضرت علی (ع) و امام رضا (ع) در سکه های دوره اولیه اسلامی وجود دارد، اما از دوره ایلخانی،به خصوص غازان خان، نام ائمه اطهار به طور رسمی در سکه ها آورده شد. ضرب سکه های طلا ونقره به نام امام رضا(ع) و نوشتن نام آن حضرت بر سکه ها از سال ۲۰۲ هجری و از دوره مامون عباسی آغاز گردید. اولین سکه به نام ایشان در خراسان در شهرهای مرو و سمرقند و در مرحله بعد در اصفهان ضرب گردید که در آن ها آن حضرت «ولیعهدمسلمین» نامیده شده اند نه ولیعهد مامون. به علت محبوبیت امام رضا (ع) در بین مردم حتی پس از شهادت امام ضرب سکه به نام ایشان رواج داشته است.بسیاری از پادشاهان چون از نفوذ معنوی امام رضا(ع) در بین مردم آگاهی داشتند تلاش نمودند با نشان دادن ارادت خود به آن امام همام بر میزان محبوبیت خود بیفزایند؛بنابراین ضرب سکه به نام آن حضرت در دوران صفویه و پس ازآن رونق بسیاری گرفت.نوشتن نام و القاب و صفات امام رضا (ع) و همچنین نقش گنبد و بارگاه امام بر سکه ها نشان از اهمیت مقام والای آن امام همام دارد. روش بکارگرفته شده در این پژوهش، روش تاریخی با تکیه بر منابع کتابخانه ایاست.مهم ترین یافته تحقیق آن است که نشان می دهدائمه اطهار و به ویژه امام رضا(ع) در بین مردم، عزیز و بسیار محترم بوده اند و صاحبان قدرت مجبور بودند به خاطر نفوذ تشیع از نام آنان استفاده کرده و از آنان به بزرگی یاد کنند و به نام آنان سکه ضرب نمایند. واژگان کلیدی: سکه، تشیع، امام رضا (ع)، صفات، پادشاهان.