منافع نظامی-امنیتی و تقابل راهبردهای آمریکا-ایران در غرب آسیا

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_PSIW-12-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 145
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا گنجیان مقدم

گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

علی اکبر جعفری

استاد روابط بین الملل، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

هدف: غرب آسیا به دلیل اهمیت راهبردی آن، موجب مداخلات متکثر قدرت­های فرامنطقه­ای به ویژه ایالات متحده آمریکا شده است. جمهوری اسلامی ایران با سیاست تغییر وضع موجود و اتخاذ سیاست همراه ­سازی با متحدان راهبردی خود در تقابل با سیاست توسعه­ طلبانه آمریکا قرار گرفته است. این مقاله در پاسخ به این سوال تنظیم شده است که منافع نظامی-امنیتی تا چه میزان در تقابل راهبردهای­ آمریکا-ایران در غرب آسیا تاثیرگذار بوده است. روش شناسی: این پژوهش به روش تبیینی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای و اینترنتی و با بهره گیری از نظریه رئالیسم، تدوین شده است. یافته ها: تا سال ۱۹۷۹، ایران به عنوان متحد راهبردی آمریکا در منطقه عمل می­کرد، پس از انقلاب اسلامی به اصلی ترین کنشگر تغییر وضع موجود با طرح جدید حکمرانی در تقابل با منافع یکجانبه­ گرایانه آمریکا قرار گرفت. آمریکا برای حفظ برتری، ثبات بازار نفت و تعهد به متحدان راهبردی منطقه، امنیت در این بخش از جهان را بی ثبات ساخت و با بحران ­آفرینی هزینه های زیادی باهدف مهار ایران و محور مقاومت، اختصاص داده است. نتیجه گیری: غرب آسیا به دلیل موقعیت راهبردی برای ارتقای منافع آمریکا از جمله حفاظت از رژیم صهیونیستی و جریان آزاد نفت، حائز اهمیت است. قرارگیری ایران در چهارراه مواصلاتی جهان به مثابه موتور محرکه در تقابل با منافع آمریکا و متحدین آن نقش­آفرینی می­کند. به همین دلیل، آمریکا تلاش زیادی در برنامه های تدوینی کلان امنیتی به توسعه پایگاه نظامی، تاکید بر حفاظت از منافع نظامی-امنیتی خود و شرکا، سیاست ایران هراسی، مهار ایران، استقرار سامانه های تهاجمی، ایجاد جنگ فرقه ای و نیابتی پرداخته است.

کلیدواژه ها

پایگاه نظامی, بحران و تقابل, آمریکا-ایران, منافع نظامی-امنیتی, غرب آسیا

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.