تعیین شاخص های مدیریت آبیاری در تولید هلو و شلیل در کشور

در این پژوهش شاخص های حجم آب آبیاری، عملکرد و بهره وری آب محصولات کشاورزی در شرایط مدیریت باغداران برای ۱۹۵ باغ در قطب های تولید هلو و شلیل کشور شامل آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، مازندران، گلستان، همدان، فارس، مرکزی، قزوین، اردبیل، تهران، البرز و چهارمحال و بختیاری، در سال زراعی۱۳۹۸-۱۳۹۷ اندازه گیری شد. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که تفاوت حجم آب آبیاری، عملکرد، بهره وری آب آبیاری و بهره وری آب (آب آبیاری + بارش موثر) در استانهای مذکور در سطح احتمال پنج درصد معنی دار است. میانگین حجم آب آبیاری در استان های مذکور به ترتیب ۸۶۱۷، ۷۱۷۸، ۲۰۱۲، ۲۸۴۲، ۶۴۲۸، ۸۸۱۴، ۱۰۸۰۶، ۸۶۷۵، ۸۱۴۰، ۸۵۶۸، ۸۱۳۷ و ۷۷۶۳ با میانگین وزنی کشوری ۶۷۳۴ مترمکعب در هکتار بدست آمد. میانگین وزنی عملکردکشوری ۲۰ تن در هکتار اندازه گیری شد. میانگین بهره وری آب آبیاری و بهره وری آب کل کشوری به ترتیب ۳.۰۶ و ۲.۴۴ کیلوگرم برمترمکعب به دست آمد. همچنین میانگین حجم آب آبیاری باغ های هلو و شلیل در مناطق مورد مطالعه بجز دو استان گلستان و مازندران برای دو روش آبیاری سطحی و قطره ای به ترتیب برابر ۹۳۲۵ و ۷۰۹۸ مترمکعب در هکتار تعیین شد (۱%>p). این نتایج نشان داد که با تغییر روش آبیاری از سطحی به قطره ای، حجم آب آبیاری ۲۵ درصد کاهش و بهرهوری آب آبیاری، ۳۴ درصد افزایش یافته است. برای کاهش حجم آب آبیاری و بهبود بهره وری آب ، در شرایط اقلیمی مناسب که آب آبیاری از کیفیت خوبی برخوردار باشد، در صورت رعایت ضوابط فنی طراحی، اجرا و بهره برداری و ملاحظات اقتصادی، استفاده از روش آبیاری قطره ای پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب ، عملکرد هلو و شلیل ، روش آبیاری قطره ای ، آبیاری سطحی