نتایج سه ساله پایش عناصر غذایی برگ درختان بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در جنگل های دچار زوال

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله جنگل ایران، دوره: 16، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJF-16-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 111
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد حسینی

دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران

محمد متینی زاده

دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

رضا سلیمانی

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران

شمس اله عسگری

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران

چکیده

مقدمه: پایش عناصر غذایی برگ درختان به منظور شناخت چگونگی تغییرات آنها در پاسخ فیزیولوژیک درختان به تنش های محیطی انجام می گیرد. در پژوهش پیش رو وضعیت عناصر غذایی برگ درختان بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) درگیر خشکیدگی تاجی طی سال های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ پایش شد.مواد و روش ها: دو رویشگاه در دامنه های شمالی و جنوبی در منطقه مله سیاه انتخاب و در هر رویشگاه پنج درخت سالم و پنج درخت درگیر خشکیدگی مشخص شد. از هر درخت ۲۰ برگ بالغ و سالم جدا و برای اندازه گیری غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم به آزمایشگاه منتقل شد. نمونه برداری برگ طی سه سال و در مردادماه انجام گرفت. در سمت جنوبی تاج هر درخت چاله ای حفر شد و در دو افق، نمونه برداری خاک برای اندازه گیری رطوبت انجام گرفت. نمونه برداری خاک طی سه سال در ماه های فصل رویش صورت گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن برگ در سال ۱۳۹۸ بیشترین (۴۸/۱ درصد) و در سال ۱۳۹۹ کمترین (۱ درصد) بود و نیز در درختان سالم بیشتر (۳۰/۱ درصد) از درختان سرخشکیده (۲۲/۱ درصد) بود. مقدار فسفر برگ در تمام سال های نمونه برداری در رویشگاه شمالی بیشتر بود. مقدار پتاسیم برگ در سال ۱۳۹۸ بیشترین (۲۲/۲ درصد) و در سال ۱۳۹۹ (۵۸/۰ درصد) کمترین بود. مقدار کلسیم و منیزیم برگ در سال ۱۳۹۸ بیشترین (به ترتیب ۸/۱ و ۳۶/۲ درصد) و در سال ۱۴۰۰ کمترین (به ترتیب ۵۷/۰ و ۶۹/۰ درصد) بود. مقدار کلسیم برگ در رویشگاه شمالی (۲۹/۱ درصد) بیشتر از رویشگاه جنوبی (۹۹/۰ درصد) بود. بیشترین مقدار کلسیم برگ در رویشگاه شمالی در درختان سرخشکیده (۴۶۵/۱ درصد) و در رویشگاه جنوبی در درختان سالم (۲۴۱/۱ درصد) بود. نتایج نشان داد که مقدار رطوبت خاک در تمام سال های نمونه برداری در سایت شمالی بیشتر بود. رطوبت خاک نیز با تغییرات سالیانه همراه بود که بر تغییرات مقدار عناصر برگ در سال های مختلف تاثیر گذاشت.نتیجه گیری: با توجه به تفاوت رویشگاه ها از نظر مقدار رطوبت خاک، اسیدیته و شوری خاک و نیز تغییرات زمانی غلظت عناصر برگ که در واقع ناشی از تغییرات اقلیمی است، نتیجه گیری شد که خشکیدگی تاج درختان بلوط ایرانی با سازوکارهای فیزیولوژیکی درون آنها در جذب آب و عناصر غذایی ارتباط دارد.

کلیدواژه ها

تجزیه عناصر, جنگل های بلوط, رطوبت خاک, زاگرس, زوال درختی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.