مانویان چگونه زندیک شدند؟
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دو فصلنامه مطالعات ایران کهن، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_HSTR-1-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 138
نویسندگان
دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده
«زندیک» اصطلاحی دینی بود که کاربرد سیاسی پیدا کرد و مقارن فرمانروایی نخستین پادشاهان ساسانی و به دنبال ظهور، نفوذ سریع و گسترش شتابان کیش مانوی در ایرانشهر ابزاری در دست رهبران دینی زردشتی برای تکفیر و سرکوب مانی و پیروانش شد. در سده سوم میلادی نخستین بار این واژه در سنگ نوشته های کردیر، روحانی بانفوذ شش پادشاه نخستین ساسانی (از اردشیر بابکان تا نرسی) و در توصیف اقدامات گسترده وی و سازمان دینی تحت رهبری اش در مقابله با ادیان غیر زردشتی و حتی گرایش های زردشتی متفاوت با قرائت دین رسمی استفاده شد. صفت زندیک اتهامی بسیار بزرگ با سرنوشتی دردناک برای آزاداندیشان دینی بود که به تدریج گاهی نیز برای حذف رقبا در کارزار سیاسی مورداستفاده قرار گرفت. پس از سرکوب مانویان و مهار تدریجی این کیش، اصطلاح «زندیک» از ادبیات دینی و تاریخ نگاری محو نگردید، بلکه کمابیش برای نشان دادن واکنش در برابر هرگونه نگرش و گرایش متفاوت با دین رسمی مورداستفاده قرار گرفت.کلیدواژه ها
زندیک, مانی, مانویان, ساسانی, روحانیت زردشتیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.