عادل بیگ بابائی - عضو هیات علمی موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی ،استادیار گروه پژوهشی شیمی مواد غذایی
سروش بشروئی شرق - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع تحقیق در عملیات و مهندسی سیستم ،موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی

مقوله امنیت یکی از ضروریات زندگی بشری است که همواره تامین و ارتقای سطح آن در جامعه از اولویت ها و دغدغه های کلیه دولت هاست . امروزه تنها مخاطرات سنتی مانند برخوردهای بین المللی و تجاوز نظامی به وسیله یک قدرت خارجی از عوامل تهدیدکننده امنیت و رفاه بشمار نمی روند بلکه خطراتی مانند بی ثباتی های اقتصادی ، فقر، گرسنگی و به ویژه عدم وجود امنیت غذایی از عوامل اساسی در کاهش سطح امنیت ملی محسوب می شوند. بدون شک امنیت غذایی و اطمینان از دسترسی به غذا به حیات اقتصادی و سیاسی و در نهایت به حیات امنیتی کشور مرتبط است و در واقع امنیت جامعه وامدار امنیت غذایی در جامعه است . با بررسی تاریخ اقتصادی و سیاسی جهان می توان دریافت عدم وجود امنیت در این حوزه به معنی افزایش آسیب پذیری و به مخاطره افتادن استقلال کشور و درنهایت تهدیدی بالفعل و بالقوه برای ارزشهای بنیادین نظام است و ازاین رو است که در جمهوری اسلامی ایران ایجاد و ارتقای سطح امنیت غذایی در جامعه همواره از اولویت های دولت ها بوده است .یکی از موضوعاتی که همواره در اسناد کلان بالادستی کشور مورد تاکید ویژه قرار گرفته است مقوله امنیت غذایی است . امنیت غذایی از جهات مختلفی برای کشور حائز اهمیت است . امروزه صرفا تحرکات نظامی برای کشورها تهدید بشمار نمی رود بلکه عواملی مانند فقر، گرسنگی و غیره می تواند به شدت آسیب پذیری کشور را در مقابل دشمنان خارجی افزایش دهد. درهمین رابطه است ارتقای سطح امنیت غذایی همواره به عنوان یک راهبرد استراتژیک امنیت ملی در کشور مطرح می باشد. ازسوی دیگر داشتن جامعه سالم و با نشاط از ضروریاتی است که می توان گفت آینده کشور نیازمند توجه ویژه امروز دست اندرکاران و سازمانهای ذیربط به آن است . ازاین رو است که در جمهوری اسلامی ایران ایجاد و ارتقای سطح امنیت غذایی همواره در دستور کار قوای سه گانه کشور بوده است . در سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران به صراحت برخورداری از سلامت و امنیت غذایی از ویژگی های جامعه ایران در افق ۱۴۰۴ یاد می شود. علاوه بر تاکید بر این موضوع در سیاست های کلی جمعیت ، سیاست های کلی سلامت ، سیاست های کلی بخش کشاورزی ، سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری (مد ظله العالی )، همواره امنیت غذایی از موارد مورد تاکید در برنامه های توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بوده است .این مقاله وضعیت سبد غذایی خانوار کشور را موردبررسی تحلیلی قرار می دهد.

شاخص های امنیت غذایی ، سبد غذایی