تاثیر عوامل فیزیوگرافیکی بر میزان شاخص سطح برگ در جنگل های پهن برگ استان گلستان

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل، دوره: 31، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JWFST-31-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 34
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیده زهرا سید موسوی

دانشجوی دکتری ، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

جهانگیر محمدی

دانشیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

روشنک درویش زاده

استاد، گروه علوم اطلاعات جغرافیایی و رصد زمین (ITC)، دانشگاه توئنته، هلند.

شعبان شتایی جویباری

استاد، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

رامین رحمانی

عضو هیات علمی ، گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل دانشکده علوم جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

خلیل قربانی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،

چکیده

سابقه و هدف: شاخص سطح برگ (LAI) یکی از مهم ترین مشخصه های ساختاری بوم سازگان های جنگلی است که تاثیر زیادی را در تغییرات انرژی، آب وهوا، مدل های عملکردی جوی و گاز دارد. این شاخص اطلاعات زیادی در ارتباط با میزان فتوسنتز، تبخیر و تعرق و حاصلخیزی رویشگاه های مختلف در اختیار مدیران و برنامه ریزان قرار می دهد. عوامل فیزیوگرافیکی نیز (ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی و شیب) نقش مهمی در میزان تغییرات شاخص سطح برگ درختان ایفا می کنند. در این پژوهش تغییرات شاخص سطح برگ درختان و درختچه های جنگلی در طبقات مختلف ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی و شیب در جنگل های پهن برگ استان گلستان مورد مقایسه و ارزیابی می گردد.مواد و روش: در این مطالعه جهت برداشت اطلاعات زمینی شاخص سطح برگ ۲۳۰ قطعه نمونه دایره ای شکل به مساحت ۱۰۰۰ مترمربع با روش نمونه برداری سیستماتیک و شبکه ۱۰۰×۱۰۰ متر در پنج رویشگاه از غرب به شرق (کردکوی، شصت کلاته، زرین گل، سرخداری و لوه) پیاده شد. در مرکز هر قطعه نمونه تله برداشت برگ با ابعاد ۶۰×۶۰ سانتی متر برای اندازه گیری شاخص سطح برگ استفاده شد. ابتدا نقشه های ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی و شیب نیز تهیه و مقادیر آن ها استخراج شد. سپس شاخص سطح برگ در طبقات مختلف ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی و شیب با استفاده از آزمون های دانکن و تی مستقل مورد مقایسه و تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین میزان شاخص سطح برگ در رویشگاه کردکوی با ۹۱/۸ و کمترین میزان شاخص سطح برگ در رویشگاه زرین گل با ۱۰/۵ اندازه گیری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که تفاوت معنی داری بین شاخص سطح برگ در طبقات مختلف ارتفاع از سطح دریا در کل منطقه مورد مطالعه وجود دارد و با افزایش ارتفاع از سطح دریا تا حدود ۱۳۰۰ متر شاخص سطح برگ افزایش می یابد و بعد از آن شاخص سطح برگ تغییرات کمی دارد. نتایج آزمون دانکن و تی مستقل نشان داد تفاوت معنی داری بین شاخص سطح برگ رویشگاه ها در طبقات مختلف ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی و شیب به جز رویشگاه کردکوی وجود ندارد.نتیجه گیری: به طورکلی در این مطالعه ارتفاع از سطح دریا در مقایسه با شیب و جهت جغرافیایی به عنوان عامل بسیار مهم برای بررسی شاخص سطح برگ مطرح شد. بررسی تاثیر عوامل فیزیوگرافیکی مانند ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهات جغرافیایی بر شاخص سطح برگ و پایش تغییرات آن جهت شناخت تدوین سیاست های مناسب برای کاهش اثرات تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی و در مدیریت پایدار از اهمیت بسیار بالایی می باشد.

کلیدواژه ها

شاخص سطح برگ, ارتفاع از سطح دریا, جهات جغرافیایی, شیب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.