رهیافتی به مبانی اصولی صاحب جواهرالکلام پیرامون دلیل عقل و تطبیق آن با آرای امام خمینی (ره)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه علمی پژوهشی متین (امام خمینی و انقلاب اسلامی)، دوره: 26، شماره: 102
  • کد COI اختصاصی: JR_MATIN-26-102_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 42
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا هدائی

دانشیار، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمد اسحاقی

دانشیار، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مهدی حمیدی

استادیار گروه علوم قرآن و فقه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

استنباط مبانی اصولی موردپذیرش فقها با استفاده از کتاب­ های فقهی ایشان، روشی کارا و ارزشمند به شمار می ­آید؛ به ویژه در مورد فقهای صاحب­ نظری که کتابی مستقل در اصول فقه ننگاشته ­اند یا به دست ما نرسیده است. یکی از این فقها نجفی است که در کتاب خویش از مبانی اصولی فراوانی بهره برده است. امام خمینی این کتاب را نمونه پایبندی به شیوه سلف صالح و از موثرترین کتاب­ ها برای خود برشمرده ­اند؛ نوشتار حاضر تلاش دارد مبانی اصولی موردقبول صاحب جواهر پیرامون دلیل عقل را -با تمرکز بر مسئله حسن و قبح و استفاده از مناط احکام در استنباط -بیابد و آن­ها را با دیدگاه­ های امام خمینی مقایسه و تطبیق نماید. «امکان بهره­ گیری از دلیل عقل در استنباط احکام شرعی»، «امکان تاویل ادله لفظی به کمک عقل»، «عدم تلازم قطعی میان حکم عقل به حسن و قبح و حکم شرع به وجوب و حرمت» و «بایستگی پایبندی سخت­ گیرانه به ضوابط کشف مناط» را می ­توان از موارد برجسته موردپذیرش هر دو فقیه به شمار آورد.

کلیدواژه ها

امام خمینی, حسن و قبح عقلی, دلیل عقل, صاحب جواهر, مناط حکم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.