بررسی و تحلیل عوامل جغرافیایی موثر بر امنیت غذایی مناطق روستایی شهرستان های هریس و بستان آباد

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 27، شماره: 86
  • کد COI اختصاصی: JR_GEOP-27-86_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 144
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین کریم زاده

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز

محسن آقایاری هیر

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز

محمد محسن زاده

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز

چکیده

امنیت غذایی و تغذیه از محورهای اصلی توسعه ی ملی است که در سال های اخیر نگرش ها، ضرورت ها و اولویت های تازه ای را در سطح سیاست گذاری نمایان و به یکی از چالش های قرن ۲۱ میلادی تبدیل شده است. لذا، پژوهش حاضر کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی و تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شد. قلمرو مکانی نیز شهرستان های هریس و بستان آباد می باشد. برای انتخاب روستاهای نمونه در شهرستان های مورد مطالعه ۳ فاکتور؛ ۱) توزیع جغرافیایی، ۲) توپوگرافی و ارتفاع و ۳) خانوارهای روستایی (روستاهای بالای ۵۰ خانوار) مد نظر قرار گرفت و ۱۸ روستا از شهرستان بستان آباد و ۱۰ روستا نیز از شهرستان هریس انتخاب شدند. جامعه آماری را سرپرستان خانوارهای روستایی تشکیل می دهند. روستاهای منتخب دارای ۲۶۰۸۷ نفر جمعیت و ۷۵۷۴ خانوار روستایی می-باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۹۲ خانوار به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از آزمون های تی تک نمونه ای، تکنیک SAW، کندال، کروسکال والیس و ... استفاده شده است. نتایج حاصله نشان داد، وضعیت همه شاخص های امنیت غذایی (دسترسی، دستیابی، شیوه مصرف و ثبات) در محدوده مورد مطالعه به صورت مطلوب ارزیابی شده و روستاهای جیقه/جقه، شیروانه ده و چرم خوران سفلی در رتبه های اول تا سوم از نظر امنیت غذایی قرار دارند و امنیت غذایی نسبت به سایر روستاهای مورد مطالعه بالاست. در ضمن روستاهای خشندرق، عین الدین و باروق در رتبه های آخر از نظر امنیت غذایی در محدوده مورد مطالعه قرار دارند و در این روستاها میزان امنیت غذایی نسبت به سایر روستاها پایین است. همین طور، عامل اقتصادی (درآمد، اشتغال، تولید، بهره برداری، تنوع اقتصادی و ...) به عنوان مهمترین عوامل افزایش امنیت غذایی در نواحی روستایی مورد مطالعه از دیدگاه پاسخگویان تحقیق شناخته شده است.

کلیدواژه ها

امنیت غذایی, جغرافیایی, بستان آباد, هریس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.