تجارت جهانی تون ماهیان و فرصت های پیش رو

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله علمی شیلات ایران، دوره: 33، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ISFJ-33-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 175
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

افشین عادلی

گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

عباس مختاری آبکناری

دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار، سازمان شیلات ایران، تهران، ایران

چکیده

سال ۲۰۲۲ تجارت جهانی تون ماهیان ۳/۴۲ میلیارد دلار بود که پیش بینی شده است که در سال ۲۰۲۸ به ۸۵/۵۲ میلیارد دلار برسد. سه کشور تایلند، تایوان، اسپانیا از نظر مقداری و سه کشور تایلند، اسپانیا و اکوادور به ترتیب از لحاظ ارزشی ۴۰ درصد تجارت جهانی این ماهیان را برعهده دارند. ماهی تازه (۶۷۲ میلیون دلار)، فیله منجمد (۱۶۵۰ میلیون دلار)، ماهی کامل منجمد (۴۱۱۶ میلیون دلار) و آماده و بسته بندی (۶۷۶۵ میلیون دلار) در تجارت جهانی مبادله شده اند. در واقع، ۶/۵۸ درصد به صورت آماده و بسته بندی، ۶/۳۵ درصد کامل و منجمد و ۴/۲ درصد کامل و تازه در جهان مبادله می شود. در دوازده ساله منتهی به ۱۴۰۱ نیز میزان بهره برداری از ذخایر تون ماهیان در ایران با ۸/۴ درصد رشد به ۲۸۹ هزار تن رسیده است. میزان صادرات تون ماهیان ایران با وجود رتبه اول صید در غرب اقیانوس هند و رتبه دوم در کل اقیانوس هند از ۱۰۴ تن به ارزش حدود ۴۲۵ هزار دلار به ۲۶۰۴ تن و ارزش ۳/۲ میلیون دلار رسیده و به ترتیب ۸/۳۰ و ۱۵ درصد رشد مقداری و ارزشی داشته است. واردات نیز از ۸/۶۶ هزار تن به ارزش حدود ۴/۵۹ میلیون دلار به حدود ۲/۱۰ هزار تن و ارزش ۹/۲۰ میلیون دلار رسیده و به ترتیب ۵/۱۴ و ۳/۸ درصد رشد منفی مقداری و ارزشی داشته است. سهم این ماهیان از کل صید ایران ۵/۳۸ درصد و صادرات آن ۴/۱ درصد از صادرات آبزیان کل کشور است. افزایش قیمت داخلی ۳۳ درصدی تون ماهیان در این دوره و تفاوت قیمت آن با نرخ وارداتی در سال جاری شرایط ویژه ای را در ایران رقم زده است. حال، مقاله با بررسی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات کشور، بهبود کیفیت صید، ارتقاء ناوگان و حمل و نقل، کاهش ضایعات در حلقه های مفقوده صنعت، تنوع دهی به محصولات فرآوری شده، تعامل سازنده با نهادها و سازمان های بین المللی، حضور و پایش مستمر در بازار جهانی و داشتن برنامه جامع و نقشه راه توسعه صنعت تون ماهیان در ایران را پیشنهاد می نماید.

کلیدواژه ها

تجارت آبزیان, تون ماهیان, شیلات, بازار غذاهای دریایی, خلیج فارس و دریای عمان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.