بازتعریف مصادیق قراردادهای مستوجب سلطه بیگانگان (موضوع اصل ۱۵۳ قانون اساسی) با نگاهی به نظرهای شورای نگهبان

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، دوره: 54، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JPLSQ-54-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 217
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرتضی قاسم آبادی

دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران، تهران، ایران

بیژن عباسی

استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

وحید خانی

دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

اصل ۱۵۳ قانون اساسی ج.ا.ا با درک تجربه تلخ گذشته ناشی از انعقاد معاهدات سلطه جویانه، هرگونه قراردادی را که موجب سلطه بیگانگان بر منابع طبیعی، اقتصادی، فرهنگ و ... شود، ممنوع اعلام کرده است. به نظر می رسد این اصل نیاز به بازتعریف مصادیق قراردادهای مستوجب سلطه دارد، چراکه می تواند موجب سوءبرداشت شود. با این اوصاف مقاله حاضر با روش تحلیلی - توصیفی و استفاده از ابزارهای کتابخانه ای و نظرهای شورای نگهبان در پی این هدف است که ضمن تعریف «سلطه» و دامنه شمول مفهوم «بیگانه»، مصادیق اصل ۱۵۳ را بازتعریف کرده و ابهامات موجود در این زمینه را پاسخ دهد. نوشتار حاضر بر این فرض استوار است که عینیت سازی اصل ۱۵۳ نیازمند قوانین موضوعه و تبیین و تکمیل آن از جانب مجلس است و خلا قانون عادی در زمینه تعریف مصادیق اصل ۱۵۳ موجب می شود که اصل یادشده جزء اصول معطل مانده و مسکوته تلقی شود. بنابراین یافته اصلی نوشتار حاضر این است که مصادیق اصل یادشده از جمله «دیگر شئون کشور» می تواند موجب ایجاد سوءبرداشت ها و تفاسیری شود منافع ملی را بسیار تحت تاثیر قرار دهد.

کلیدواژه ها

اصل ۱۵۳, بیگانه, سلطه, شورای نگهبان, قانون اساسی ایران, قرارداد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.