پیش نگری تغییر در تاریخ آخرین سرمازدگی بهاره و تعداد روزهای سرمازدگی در ایستگاه های پسته خیز استان کرمان با استفاده از برونداد مدلهای اقلیمی ۶CMIP
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای تغییرات آب و هوایی، دوره: 5، شماره: 18
- کد COI اختصاصی: JR_CCR-5-18_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 175
نویسندگان
گروه اکولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
دانشجوی دکترای هواشناسی کشاورزی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
در این مطالعه از خروجی مدل های اقلیمی CMIP۶ برای پیش نگری تغییر در تاریخ آخرین سرمازدگی بهاره و تعداد روزهای سرمازدگی در طول فصل رشد پسته استفاده شد. به این منظور ابتدا ۵ مدل اقلیمی شامل BCC-CSM۲-MR، CNRM-CM۶-۱، CMCC-CM۲-SR۵،GFDL-ESM۴ و MRI-ESM۲-۰ انتخاب شده و داده های دمای حداقل این مدل ها با مقادیر مشاهداتی در ۶ ایستگاه انار، کرمان، رفسنجان، شهربابک، سیرجان و زرند در مناطق پسته خیز کرمان و برای دوره پایه (۱۹۹۰-۲۰۱۴) مقایسه گردید. معیارهای خطاسنجی نشان داد که از بین مدل های اقلیمی مدل CNRM-CM۶-۱ در ایستگاه های انار (r=۰.۷۴، ME=-۰.۸۹)، کرمان (r=۰.۷۳، ME=-۱.۱۹)، رفسنجان (r=۰.۸۱، ME=-۱.۸۸)، سیرجان (r=۰.۷۵، ME=-۰.۴۳) و زرند (r=۰.۷۴، ME=-۲.۷۱) و مدل GFDL-ESM۴ در ایستگاه شهربابک (r=۰.۷۵، ME=۱.۴۲) بهتر از بقیه مدل ها دمای حداقل را تخمین می زنند. پس از تعیین بهترین مدل برای هر ایستگاه، از خروجی آن برای تعیین تعداد روزهای سرمازدگی و آخرین سرمازدگی بهاره (بر مبنای آستانه ۴ درجه) در دوره پایه و آینده (نزدیک (۲۰۲۶-۲۰۵۰)، میانی (۲۰۵۱-۲۰۷۵) و دور (۲۰۷۶-۲۱۰۰)) و برای ۴ سناریوی SSP۱-۲.۶، SSP۲-۴.۵، SSP۳-۷.۰ و SSP۵-۸.۵ و ارزیابی تغییرات رخ داده استفاده شد. نتایج نشان داد که آخرین سرمازدگی بهاره در دوره های آینده نسبت به دوره پایه زودتر اتفاق خواهد افتاد و تعداد روزهای سرمازدگی نیز کاهش خواهد یافت. بر اساس آزمون مقایسه میانگین، تغییر در تاریخ وقوع آخرین سرمازدگی بهاره در تمام ایستگاه ها در دوره های آینده میانی و دور و در سناریوهای SSP۳-۷.۰ و SSP۵-۸.۵ از نظر آماری معنی دار است (P_value< ۰.۰۵). تغییر در تعداد روزهای سرمازدگی نیز در تمام ایستگاه ها و تمام سناریوها معنی دار است. بر این اساس باید اثرات این تغییرات بر مراحل فنولوژی پسته را در ارائه برنامه های مدیریتی مورد توجه قرار داد.کلیدواژه ها
سرمازدگی, پسته, کرمان, تغییر اقلیم, CMIP۶اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.