فعالیت هسته زایی یخ توسط گرد و غبار حاصل از پهنه های ماسه ای در غرب دریاچه ارومیه و تعیین عوامل خاکی موثر بر آن
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای تغییرات آب و هوایی، دوره: 5، شماره: 18
- کد COI اختصاصی: JR_CCR-5-18_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 120
نویسندگان
دانشیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
چکیده
گرد و غبار حاصل از رسوبات برجای مانده از پسروی دریاچه ارومیه، میتواند منجر به هستهزایی یخ شده و به این طریق خصوصیات ابرهای شکل گرفته را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به این که این جنبه از اثرات طولانی مدت گرد و غبار حاصل از بستر دریاچه ارومیه به ندرت مورد توجه قرار گرفته است، هدف از پژوهش حاضر، مطالعه نقش گرد و غبار حاصل از پهنههای ماسهای واقع در غرب دریاچه در هستهزایی یخ و تعیین خصوصیات خاکی اثرگذار بر آن می باشد. نمونههای گرد و غبار در چهار ماه مختلف در طی فصل خشک و با تلههای رسوبگیر جمعآوری شدند. خصوصیات فیزیکوشیمیایی نمونهها از جمله توزیع اندازه ذرات، ماده آلی، به همراه ترکیب شیمیایی و کانیشناسی نمونهها با روشهای مرسوم، اندازهگیری شدند. برای انجام مطالعات هستهزایی یخ، از روش انجماد غوطه وری با استفاده از دستگاه کالری سنج اسکن تفاضلی استفاده شد. دمای یخزدگی ناهمگن بین ۶/۲۴۴ تا ۸/۲۴۷ درجه کلوین و درصد یخ زدگی ناهمگن بین ۴۶ الی ۷۳ درصد در نمونههای گرد و غبار، حاکی از پتانسیل بالای گرد و غبار حاصل از پهنههای ماسهای در هستهزایی یخ است. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، تغییرات در میزان فعالیت هستهزایی یخ در نمونهها تحت تاثیر خصوصیات فیزیکوشیمیایی نمونهها میباشد. مقدار فعالیت هستهزایی، همبستگی منفی با هدایت الکتریکی، درصد شن متوسط، کانیهای آراگونیت و هالیت داشت. در مقابل، همبستگی مثبت با درصد رس، سیلت، شن ریز و کانیهایی همچون کلسیت و کوارتز دیده شد. بنابراین، فعالیت هستهزایی بالاتر در انتهای فصل خشک، میتواند ناشی از مقدار شوری کمتر در این نمونهها باشد. افزایش تولید ریزگرد از سطوح با میزان بالای املاح، میتواند به میزان چشمگیری فعالیت هستهزایی یخ را نسبت به گرد و غبارات غیرنمکی، کاهش دهد و از این طریق منجر به تغییر در خصوصیات ابرها و در نهایت تغییر در میزان بارندگی در منطقه شود.کلیدواژه ها
دمای یخ زدگی ناهمگن, درصد یخ زدگی ناهمگن, کوارتز, کلسیت, هدایت الکتریکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.