بتول محبوبی زاده - دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدیر واحد آموزشی

شعر غنایی یکی از انواع چهارگانه ادبی است که در واقع آینه عواطف و احساسات و آلام یا لذات شاعر است. شعرغنایی سخن گفتن از احساسات شخصی است؛ یعنی تمام انواع احساسات از نرمترین تا درشت ترین آنها با همهواقعیاتی که وجود دارد. این مقاله پژوهشی است درباره گونه های ادب غنایی در دیوان عبدالواسع جبلی. وی ازشاعران قرن ششم هجری است که در اشعارش بسیاری از پادشاهان غوری و سلاطین سلجوقی را مدح گفته است وقصاید مدحی حجم بیشتری از دیوان او را دربرگرفته است. علاوه بر این گونه ادبی، به گونه های دیگری از ادب غناییمانند مرثیه، شکواییه، مفاخره، ساقینامه، حسبحال، تقاضا و درخواست و... در دیوان او برمی خوریم. در اینپژوهش به بررسی نمونه هایی ازگونه های ادب غنایی در دیوان جبلی به روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی پرداختهشده است؛ که ضمن پژوهش مشخص گردید بیشتر گونه های ادب غنایی در شعر جبلی وجود دارد به ویژه گونه هاییکه موضوعاتی چون مدح، مرثیه، شکوائیه، ساقی نامه و عشق را به تصویر می کشند اما گونه ادبی مدح نمود بیشتری دردیوان او دارد و اغلب در وصف امرا و صدور به ویژه سلطان سنجر سلجوقی به کاررفته است. نتیجه کلی این پژوهش،غنایی بودن این اثر با توجه به بسامد بالای مولفه های غنایی در دیوان عبدالواسع جبلی است.

شعر، ادبیات غنایی، گونه های ادبی، عبدالواسع جبلی