کارکرد ابیات شاهنامه در تاریخ جهانگشای جوینی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: یازدهمین کنفرانس بین المللی زبان، ادبیات، تاریخ و تمدن
  • کد COI اختصاصی: ICLP11_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 157
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نفیسه ایرانی

استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

مغولان قرن هفتم به ایران حمله کردند. آمدند و کندند و سوختند و کشتند و بردند و البته نرفتند. اما با تدبیر و تامل ایرانیانیکه توانسته بودند خود را به دربار مغولان نزدیک کنند و آنها را تحت تاثیر آرا و نظرات خود قرار دهند و با بهرهگرفتنمغولان از بزرگان و دانشمندان ایرانی در دربار ایلخانی به نوعی کار ایرانیان به دست ایرانیان واگذاشته شد. در این میانعطاملک جوینی که از صاحبمنصبان و تاریخنگاران این عهد بود با رویکردی دوگانه نسبت به مغولان نقش بسزایی بهتاسی از برادرش شمس الدین محمد جوینی و با مدد جستن از شاهنامه فردوسی، در حفظ هویت و فرهنگ ایرانی ایفا کرد.این پژوهش به روش کتابخانه ای به گردآوری عناصر و ابیات شاهنامه در تاریخ جهانگشا پرداخته است. و از یافته هایپژوهش این است که جوینی با بهره گیری از ابیات بسیاری از شاهنامه، که علاوه بر توصیف زمان و مکان و حالات فردیو حماسی کردن صحنه های جنگ، قصد احیای اندیشه های ایرانشهری به تاسی از شاهنامه را داشته و با همسان سازینوستالژیک بین عناصر تاریخی و اسطورهای و ستایش عدل انوشیروانی و بخشش حاتمی برخی سلاطین؛ علاوه بر تبیینگذشته پرافتخار ایران نوعی الگوسازی و تبیین آداب شهریاری به صورت تلویحی را در نظر داشته است و با این کار ایناثر را از سایر آثار تاریخی این دوره متمایز کرده است. در نتیجه تلاش امثال جوینی در این دوره زبان فارسی زبان مردمایران زمین باقی ماند و دیوانسالاران توانستند مغولان را به دنیای شگفت ادب و فرهنگ پارسی بکشند

کلیدواژه ها

تاریخ جهانگشا، جوینی، فردوسی، شاهنامه.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.