سمیه داداشعلی - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
حمیدرضا حسن آبادی - گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
پروین کدیور - گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

خواندن اساس اکتساب یادگیری های بعدی است و توجه به روش های نوظهور بهبود آن همواره مورد توجه متخصصان بوده است. هدف مطالعه حاضر مقایسه آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی و مدیتیشن ساهاجایوگا در مهارت های خواندن دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی بود. در یک طرح آزمایشی از نوع پس آزمون با پیگیری یکماهه ۲۰۰ دانش آموز دختر و پسر از دو مدرسه در دسترس انتخاب و سپس ۱۲۰ نفر با توجه به ملاک های ورود و خروج جداسازی شدند. ۶۰ دختر و ۶۰ پسر به صورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند (هر گروه ۴۰ نفر). در طول فرآیند مداخله گروه آزمایش اول برنامه ذهن آگاهی و گروه آزمایش دوم برنامه ساهاجایوگا را دریافت کردند. گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. پس از پایان مداخله، هر سه گروه در مراحل پس آزمون و پیگیری آزمون مهارت های خواندن را تکمیل کردند. نتایج آزمون تحلیل واریانس آمیخته نشان داد هر دو گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل پیشرفت بیشتری در مهارت های خواندن نشان دادند و با گذشت زمان اثر مداخله نبستا ثابت باقی ماند. همچنین نتایج نشان داد مداخله ساهاجایوگا در مقایسه با مداخله ذهن آگاهی بر مهارت های خواندن موثرتر بود. این نتایج می تواند در انتخاب روش مداخله مناسب تر به متخصصان کمک کند و روشنگر راه کاربران این حوزه باشد.

ذهن آگاهی، ساهاجایوگا، مهارت های خواندن