صفر تفاخر - کارشناس ارشد مدیریت دولتی، شهردار شهر پیرانشهر

هدف پژوهش حاضر، طراحی و تدوین الگوی آسیب شناسی تهیه و اجرای طرح های جامع شهری در شهرهایکوچک و میانه اندام است که با تکیه بر نظرات و تجارب خبرگان و صاحب نظران به نگارش درآمده است. پژوهشبر حسب هدف، کاربردی و به لحاظ نوع و ماهیت، کمی کیفی و همچنین به لحاظ روش، توصیفی تحلیلیمی باشد. روش جمع آوری داده ها نیز به صورت کتابخانه ای میدانی (مصاحبه نیمه ساختار یافته) بوده است.جامعه آماری پژوهش، خبرگان و صاحب نظران در زمینه موضوع پژوهش به تعداد ۱۰ نفر و به روش نمونه گیریهدفمند بوده اند. جهت تحلیل داده های منتج از مصاحبه از روش تحلیل مضمون و برای اولویت بندی عواملنهایی، از فرایند تحلیل شبکه در نرم افزار Super Decision استفاده شده است. تحلیل مصاحبه های موجودنتایجی را به دست داد که می تواند دال بر ضعف کارکردی طرح های جامع شهری در شهرهای کوچک و میانیباشد که بدین صورت قابل ذکر می باشد: بومی نبودن طرح و عدم انطباق با شرایط خاص هر شهر کوچک ومیانی؛ عدم مشارکت و دخالت دادن مردم؛ یکسان درنظر گرفتن شرایط تصویب طرح جامع با دیگر شهرها؛کمبود نیروی انسانی متخصص؛ عدم شناخت جامع تهیه کنندگان و تصویبکنندگان طرح؛ تعدد نهادها وسازمان های دخیل؛ عدم نظارت سازمان ها و وزارتخانه ها بر روند اجرایی شدن طرح؛ عدم ارتباط و هماهنگی بینفرایند تهیه، بررسی و تصریب طرح جامع شهری؛ ضعف مطالعات هم هجانبه شهری و عدم استفاده از مدل هایواقعگرا؛ تکیه بر الگوهای پوزیتیویستی تهیه طرح. در نهایت، نتایج نشانگر آنست که عامل "بومی نبودن طرحو عدم انطباق با شرایط، ویژگی ها، اولویت ها ، توانمندی ها، استعدادها و نیازهای منطقه ای محلی مردم وساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهر" با بالاترین امتیاز B:۱/۰۰۰ بعنوان مهم ترین عامل آسیبپذیری طرح های جامع شهری در شهرهای کوچک و میانی مشخص شد. همچنین عامل "عدم مشارکت دخالت دادن مردم و ساکن ان شهر بعنوان صاحبان اصلی شهر" ۹۵۲ / ۰ E: و "یکسان درنظر گرفتن شرایطتصویب طرح جامع شهر با دیگر شهرها و عدم استفاده از شرح خدمات تهیه طرح مطابق ویژگی های محیطی ،اجتماعی و کالبدی شهر و انعطاف ناپذیر بودن آن" ۹۲۸ / ۰:H بعنوان عامل دوم و سوم آسیب پذیریطرح های جامع شهری در شهرهای کوچک و میانی انتخاب گردید .

الگو، آسیب شناسی، تهیه و اجرا، طرح جامع شهری، شهر کوچک و میانی